ကိုယ္၀န္ေဆာင္တိုင္း သတိထားသင့္တဲ့ Rh ေသြးအုပ္စုဆိုတာ ဘာလဲ?

ေသြးအုပ္စုေပါင္း (30) ရွိေသာ္လည္း လူေတြရဲ႕ေသြးအုပ္စုကိုေဖာ္ျပတဲ့ေနရာမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ABO ေအ-ဘီ-အိုအုပ္စုစနစ္နဲ႔ Rh ေသြးအုပ္စုစနစ္ႏွစ္မ်ဳိးကိုပဲအသံုးျပဳၾကပါတယ္။

          Rh စနစ္ကို 1939 ခုႏွစ္မွာစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အေပါင္းနဲ႔အႏုတ္ဆိုၿပီး  (2) မ်ဳိးရွိပါတယ္။


အေပါင္း၊ အႏုတ္ကိုေတာ့ Rh Factor လို႔ေခၚတဲ့ ပ႐ိုတင္းနဲ႔ခြဲျခားႏုိင္ၿပီး ေသြးနီဥအေပၚယံမွာ ၎ပ႐ိုတင္းကိုေတြ႕ရင္ Rh (+) အေပါင္းလို႔ေခၚၿပီး ၊ မေတြ႔ရင္ Rh (-) အႏုတ္လို႔ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ လူအမ်ားစုက Rh(+) ျဖစ္ၿပီး 25% ေလာက္ကပဲ Rh(-) ျဖစ္ပါတယ္။ Rh(-) ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ Rh(+) ပဲျဖစ္ျဖစ္က်န္းမာေရးအေပၚတြင္ ဆိုး၀ါးေသာသက္ေရာက္မႈမရွိႏုိင္ေသာ္လည္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအတြက္ကေတာ့ အထူးသတိျပဳသင့္တဲ့အရာျဖစ္ပါတယ္။

          Rh(-) အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ Rh(+) အမ်ဳိးသားတို႔ လက္ထပ္ၿပီး သားဦးကိုယ္၀န္မွာ ေမြးလာမယ့္ကေလးက Rh(+) အေပါင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ျပႆနာမရွိပါ။ သို႔ေသာ္ ဒုတိယကိုယ္၀န္မွာေတာ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။

ပထမကေလးက Rh(+) အေပါင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ မီးဖြားခ်ိန္တြင္ ကေလးေသြးနဲ႔အေမေသြး ေရာယွက္ရာမွ အေမရဲ႕ခႏၶာကိုယ္က Rh ပ႐ိုတင္းကိုျပင္ပပစၥည္းအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ဆန္႔က်င္ဖို႔အတြက္ Antibody ဆိုတာကို ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ဒုတိယကိုယ္၀န္ကလည္း Rh(+) အေပါင္းျဖစ္ေနရင္ အေမရဲ႕ေသြးထဲက ဒီ Antibody ေတြက ကေလးရဲ႕ေသြးကိုဆန္႔က်င္မွာျဖစ္ပါတယ္။


အဲဒီအခါမွာကေလးငယ္ရဲ႕ ကိုယ္တြင္းကေသြးနီဥမ်ားေပါက္ကြဲၿပီး ေသြးနီဥပမာဏေလ်ာ့နည္းလာတဲ့ ေရာဂါကိုခံစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အသက္အႏၲရာယ္ကိုထိခိုက္ႏုိင္တဲ့အထိ ျပင္းထန္တဲ့ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ မိခင္ေလာင္းအေနနဲ႔ Rh(-) အႏုတ္ျဖစ္ပါက Antibody Scrcen ျပဳလုပ္ျခင္း၊ Rh Immune globulin ေဆးထိုးျခင္းတို႔ကို ဆရာ၀န္ႏွင့္တိုင္ပင္ၿပီးျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။

Dr. Htet Htet Aung

www.drmyanmar.com