ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံတန္ဖိုးရိွ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ေရေပၚဆီ မ်ားႏွင့္ မူးယစ္ ရာဇာမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားဟု ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္၏အစီရင္ခံစာသစ္က ထုတ္ေဖာ္

ဖားကန္႔ေဒသရွိ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္တစ္ခုကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေတြ႕ရစဥ္။ေကာင္းထက္/ျမန္မာတိုင္း(မ္)

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံတန္ဖိုးရွိ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ေရေပၚဆီမ်ားႏွင့္
မူးယစ္ရာဇာမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္ (Global Witness) ၏
အစီရင္ခံစာသစ္က ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ေရေပၚဆီ လူတန္းစားမ်ား၊
မူးယစ္ရာဇာမ်ားႏွင့္ စစ္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ခ႐ိုနီကုမၸဏီ မ်ားက တိတ္တဆိတ္
ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္၏ ၁၂ လၾကာ အျပင္းအထန္ စံုစမ္းစစ္ေဆး
မႈမ်ားက ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္တြင္ ေဖာ္ထုတ္ လိုက္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏို၀င္ဘာ
၈ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲနီးကပ္ လာခ်ိန္တြင္ "ေက်ာက္စိမ္းျမန္မာႏုိင္ငံ
၏ ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ႀကီး'ဆိုသည့္ ဤအစီရင္ခံစာသည္ ပြင့္လင္းမွ်တေသာ အနာဂတ္တြင္
အမ်ားဆံုး ဆံုး႐ႈံးရန္ရွိသည့္ ေရေပၚဆီမ်ားက ေဒၚလာသန္းေထာင္ခ်ီတန္ေသာ တရားမ၀င္ကိစၥမ်ား
အတြက္ သံုးရန္ ထားသည့္ ရန္ပံုေငြမ်ားကို လက္လွမ္းမီရရွိေနၾကသည္ကိုေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဘက္ပိုင္း ကခ်င္ ျပည္နယ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးဆံုးႏွင့္
အဖိုးအတန္ဆံုး ေက်ာက္စိမ္းမ်ားထြက္ရွိရာ ေဒသျဖစ္သည္။ ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္၏ေတြ႕
ရွိခ်က္ အသစ္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္စိမ္းထုတ္လုပ္မႈသည္
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တစ္ႏွစ္တည္းမွာပင္လွ်င္ ကန္ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံထိ မ်ားျပားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ယင္းကိန္းဂဏန္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းအသားတင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး ဂ်ီဒီပီ၏
ထက္၀က္နီးပါး ရွိၿပီး က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္၏ ၄၆ ဆရိွ သည္။သို႔ေသာ္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွာ
အက်ဳိး ေက်းဇူးမခံစားရပါ။ တန္ဖိုးမွာ ကန္ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံခန္႔ျဖစ္သည္။
ပြင့္လင္းမွ်တၿပီး ေရရွည္အက်ဳိး အတြက္ စီမံေဆာင္ရြက္ပါက အဆိုပါလုပ္ငန္းသည္
ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူမ်ား၏ ကံဇာတာကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္ၿပီး ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား ျဖစ္ေစရန္ တြန္းအားေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားသည့္
ပုဂၢဳိလ္ မ်ား၏ မိသားစုမ်ားသည္ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းတြင္ အဓိကလုပ္ကိုင္သူမ်ားျဖစ္ၾက
သည္။ ထို႔ျပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ပိတ္ဆို႔အေရးယူထားသည့္ မူးယစ္ရာဇာ ေ၀ေရွာင္ခန္သည္
နာမည္ခံကုမၸဏီ အမ်ားအျပားမွ တစ္ဆင့္ ဤလုပ္ငန္းတြင္ လႊမ္းမိုး ထားႏိုင္သည့္
အခန္းက႑ကို ယူထားသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာစစ္တပ္ကလည္း ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းစုႀကီးမ်ားမွ အျမတ္ေ၀စု
ႀကီးႀကီးကို ရယူထားသည့္အျပင္ ကခ်င္ ျပည္နယ္အတြင္း အရာရွိမ်ားကလည္း ၿခိမ္းေျခာက္ေငြ
ညွစ္ေတာင္းဆိုမႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပထား
သည္။ "ျမန္မာျပည္က ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း ဟာ ေခတ္သစ္သမိုင္းမွာ သဘာ၀သယံဇာတ
ေတြကို အႀကီးမားဆံုး ခိုးယူလုယက္မႈႀကီး လို႔ ဆိုေကာင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ကစလို႔
တံဆိပ္ေျပာင္းတပ္ထားတဲ့ အစိုးရက သူတို႔ ဟာ အတိတ္က ရက္စက္တဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
စနစ္၊ ခ႐ိုနီစနစ္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ မႈစာမ်က္ႏွာကို လွန္လိုက္ေတာ့မယ္လို႔ ကမၻာကို
ေၾကညာခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အဖိုးတန္ဆံုး သဘာ၀အရင္းအျမစ္နဲ႔ စြဲမက္စရာ
အရည္အေသြးေတာက္ပတဲ့ ေက်ာက္ မ်က္ရတနာျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းက႑မွာေတာ့
လက္ေတြ႕အေျခအေနက တစ္မ်ဳိးတစ္ဖံု ျဖစ္ေနပါတယ္"ဟု ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္၏
ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဂ်ဴမန္ခတ္ဘာက ေျပာသည္။
"ဒီလို ႀကီးမားၿပီး ညစ္ပတ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္း ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ၊အေမရိကန္က
ပိတ္ဆို႔အေရးယူထားတဲ့ ဘိန္းရာဇာေတြနဲ႔ ေသနတ္ကိုင္ထားသူေတြက ဆက္ၿပီး
ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကပါတယ္။ နာမည္ခံကုမၸဏီေတြနဲ႔ နာမည္ခံပိုင္ရွင္ ေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္
ကေန ဒီေရေပၚဆီေတြ က ႀကီးမားတဲ့ အျမတ္ေတြကို ထုတ္ယူေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ေဒသခံေတြကေတာ့ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္
အေမြအႏွစ္ေတြက သူတို႔ေျခေထာက္ေအာက္ကေန လုယက္ခံေနရတာကို ဒီအတိုင္း
ၾကည့္ေနရတယ္" ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး
ေျပာသည့္ 'အစိုးရ၏ ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ ႀကီး'တြင္ ပါ၀င္ေနေသာ စုစုေပါင္းပမာဏ
သည္ အံ့ဩဖြယ္ေကာင္းေအာင္ မ်ားျပားလွ သည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ေက်ာက္စိမ္း
က႑၏ တန္ဖိုးကို ဆံုးျဖတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။သို႔ေသာ္ သုေတသနႏွင့္ သံုးသပ္ခ်က္
အသစ္တစ္ခုအရ ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္က ခန္႔မွန္းသည္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ သြင္းကုန္
အခ်က္အလက္မ်ားအရ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တစ္ႏွစ္တည္းပင္လွ်င္ ကန္ေဒၚလာ ၁၂ ဘီလ်ံထိရွိေၾကာင္း
ၫႊန္ျပထားသည္။
အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနေသာ ေဒသ တြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို တြန္းအားေပး
ေဆာင္ရြက္ရမည့္အစား၊ သာမန္လူတန္း စားမ်ားအတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္အစား
ယင္းႂကြယ္၀မႈမ်ားကို အင္အားႀကီးေသာ လူနည္းစုေငြရွင္ေၾကးရွင္တို႔က ၎တို႔၏
အိတ္ထဲကို ထည့္ေနၾကသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းသည္
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းရွိ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအတြက္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၁,၀၀၀
တန္ဖိုးႏွင့္ ညီမွ်ေသာ ၀င္ေငြပမာဏကို ရွာေပးႏိုင္မည့္ လုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားက
ဤလုပ္ငန္းမွ စနစ္တက်ဖယ္ထုတ္ျခင္း ခံထားရသည္။
အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ား ဆံုး႐ံႈးမႈႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးမႈ
မ်ားသည္ အလြန္မတည္ၿငိမ္သည့္ ေဒသတြင္း ဆူပူမႈႏွင့္ မေက်နပ္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။
"ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ထုတ္လိုက္တဲ့ အေျခအေနက အလြန္ဆိုးရြားေနသလိုပဲ။ အေျပာင္းအလဲ
လုပ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ က အမွန္တကယ္ရွိေနၿပီး အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း
လိုေနပါတယ္။ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနတုန္းမွာပဲ အစိုးရတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ
သူေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ယူမႈဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္
သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအစီအစဥ္ အီးအိုင္တီ အိုင္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တယ္။ အီးအိုင္
တီအိုင္ဆိုတာက ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ နဲ႔ သယံဇာတတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ
အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္လုပ္မယ့္ ႏိုင္ငံတကာ
အစီစဥ္ပါ။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အမ်ား ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္မယ့္ မူေဘာင္ တစ္ခုကို
အၾကံျပဳကမ္းလွမ္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းအတြက္ ဒီအၾကံျပဳခ်က္
ေတြကို တကယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္ က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ အျပည့္အ၀အေရး
တႀကီး မေဆာင္ရြက္ဘူးဆိုရင္ ဒီလုပ္ငန္း စဥ္ဟာ အတုအေယာင္တစ္ခုသာ ျဖစ္လာ
ႏိုင္ပါတယ္"ဟု ဂ်ဴမန္ခတ္ဘာကေျပာသည္။
ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ဆိုင္သည့္ အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရး
မူ၀ါဒအေပၚ အဓိက စမ္းသပ္မႈတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သည္ သဘာ၀
အရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ယူသည့္ လုပ္ငန္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ လုပ္ငန္း ဖက္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး
အီးအိုင္တီအိုင္ ကို အဓိက ေထာက္ခံသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သည္
ယခင္အစိုးရလက္ထက္မွ စတင္ကာ ေက်ာက္စိမ္းက႑အေပၚ သီးသန္႔ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားလည္း
လုပ္ထားၿပီး စစ္အစိုးရ၏ အက်င့္ပ်က္အဖြဲ႕၀င္မ်ား အေပၚ ေငြေၾကးႏွင့္ အာဏာမ်ား မေရာက္
ရွိေစရန္ျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပေနသည္မွာ ယင္းပုဂၢဳိလ္မ်ားသည္ပင္
ယေန႔ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ ကိုင္ထားၾကၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါးလုပ္ငန္းတြင္
ပါ၀င္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားေသာ အျခားနာမည္ႀကီး ပုဂၢဳိလ္မ်ား
လည္း ပါ၀င္သည္။
ဂလိုဘယ္၀စ္တနက္စ္၏ အၾကံျပဳေထာက္ ခံသည့္အခ်က္မွာ အေမရိကန္အျပင္
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အျခားေသာလုပ္ငန္းဖက္ မ်ားသည္ ပိတ္ဆို႔မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္
အနာဂတ္အတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ား အတြက္ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းတြင္
ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို စံသတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခု အျဖစ္ ထားရွိသင့္ေၾကာင္း၊
ယင္းသို႔ ျပဳလုပ္ ရာတြင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္
သာတူညီမွ်ခြဲေ၀ သံုးစြဲရန္ ဦးစားေပးသင့္ၿပီး ဤလုပ္ငန္း အေပၚ ျမန္မာျပည္သူ
လူထုထံသို႔ တာ၀န္ခံမႈ ျပဳရမည္တို႔ျဖစ္သည္။
"ဒီအစီရင္ခံစာမွာ နာမည္တပ္ေဖာ္ျပ ထားတဲ့ လူပုဂၢဳိလ္ေတြအေပၚ အေမရိကန္က
ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြ၊ သယံဇာတအရင္းအျမစ္ ထုတ္ယူမႈလုပ္ငန္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြမွာ
အေမရိကန္က ဦးေဆာင္ပါ၀င္ေနတာေတြက ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကေန ေရေပၚဆီ၊ ခ႐ိုနီနဲ႔
မူးယစ္ရာဇာေတြကို ဆြဲ ထုတ္ဖို႔ အေမရိကန္အတြက္ ထူးျခားတ့ဲ အေျခ အေနတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးေပးထားသလို ျဖစ္ပါတယ္။ ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲကေန ထြက္လာမယ့္အစိုးရသစ္နဲ႔
ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ တဲ့အခါ ဒီအခ်က္ကို အေမရိကန္က ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္"ဟု
ဂ်ဴမန္ခတ္ဘာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျမန္မာတုိင္းမ္