ထူးေဖာင္ေဒးရွင္း၏ အဓိက
ကူညီပံ့ပုိးမႈျဖင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ (Biodiversity) ထိန္းသိမ္း
ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဆြး ေႏြးပြဲကို ယေန႔ ဇန္န၀ါရီ (၁၇)ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက
ရန္ကုန္တိရိစၧာန္ဥယ်ာဥ္ သဘာ၀သမိုင္းျပတိုက္ရွိ အစည္း အေ၀းခန္းမ၌
က်င္းပခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခဲ့ရာတြင္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္အရ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္း၏ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦး ေပၚျမင့္ဦးမွ အဖြင့္အမွာ စကားေျပာ ၾကားခဲ့ပါသည္။
ဦးေပၚျမင့္ဦးက “ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အ တြင္း ပညာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ လူမႈစီးပြားေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ ပတ္ ၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ထားရွိၿပီး ေတာ့ ပံ့ပိုး ကူညီေဆာင္ရႊက္ေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ယေန႔က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲ “A Seminar on Biodiversity” တြင္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲထိန္းသိမ္း ေရး အေရးႀကီးမႈႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစိတ္မ်ားေပ်ာက္ကြယ္မႈအေၾကာင္းကို ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔ အႀကဳံမ်ားႏွင့္ယွဥ္၍ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စာေတြ႔လက္ေတြ႔အေတြ႔အႀကဳံမ်ားစြာမွာ အလြန္တန္ဖိုးရွိမွာျဖစ္ ၿပီး သိရွိလိုသည့္အခ်က္မ်ားကို ေမးျမန္းၾကေစလိုပါေၾကာင္းႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲမ်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းကို မ်ား စြာအေထာက္အကူျဖစ္ေစမည့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ပံ့ပိုးကူညီခြင့္ရရွိသျဖင့္ အထူး၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူမိေၾကာင္း ဦး ေပၚျမင့္ဦးက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ိဳးကြဲမ်ား(Biodiversity) အေၾကာင္းကို အဓိရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး သူ႔၏ ႏိုင္ငံ တ ကာအေတြ႔အႀကဳံဗဟုသုတမ်ားကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ခဲ့ေသာ ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္သည္ လန္ဒန္တကၱသိုလ္မွ ျဖစ္ ၿပီး သဘာ၀ေဂဟစနစ္အေျခခံႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ အထူးျပဳကၽြမ္းက်င္ေသာ ပညာရွင္ တစ္ ဦးျဖစ္ပါသည္။
ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္က ေဆြးေႏြးပြဲ ပထမပိုင္းအား ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ(Biodiversity)၏ ဘာသာ ရပ္ဆိုင္ရာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈ၊ တန္ဖိုးႏွင့္ ေနထိုင္က်က္စားရာေျမမ်ားဆုံးရႈံးေၾကာင့္ တိရစၧာန္မ်ားရင္ဆိုင္ေနရ ေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားအေၾကာင္းတို႔ျဖင့္ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။
ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ(Biodiversity) ဆိုသည္မွာ မတူညီေသာ ေဂဟစနစ္မ်ားရွိ သက္ရွိမ်ား၏ကြဲျပားျခားနားမႈပင္ ျဖစ္ ၿပီး ထိုကဲ့သို႔ကြဲျပားျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာ့ေလထုလည္ပတ္မႈ၊ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓါတ္ေငြ႔မ်ား စုပ္ယူျခင္းႏွင့္ ထုတ္လႊင့္ျခင္းျဖစ္စဥ္ စသည့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ေဒါက္တာဂၽြန္ ေဆးလ္မွ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
သဘာ၀အလွရသခံစားမႈဆိုင္ရာတန္ဖုိးမ်ားရွိသည့္အျပင္ ႏွစ္စဥ္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ တန္ဖိုးမွာ ခန္႔မွန္းေျခအေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀ ထရီယံအထိ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ဇီ၀မ်ဳိးကြဲမ်ားၾကြယ္၀ျခင္းေၾကာင့္ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာအသုံး၀င္မႈတန္ဖိုးမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဂၽြန္ေဆးလ္၏ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး မၾကာေသးခင္ကမွျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သုေတသနမ်ားအရ ကင္ဆာေရာဂါ ကုထုံးကို အာဖရိကမွ (Naked Mole Rat) ဟုေခၚသည့္ ကႏၱာရၾကြက္တစ္မ်ဳိးကို စမ္းသပ္မႈမွ သိရွိခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ ထိုကဲ့သုိ႔ တန္ဖိုး(value) ရွိ လွ သည့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ (Bio diversity) အလြန္အမင္းၾကြယ္၀သည့္ (Indo-Burma Hotspot) ေလးႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ၀င္ေနသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အင္ဒိုဘာမားေဟာ့စေပါ့ ( Indo-Burma Hotspot) ေလး ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာ၊ထိုင္း၊လာအိုႏွင့္ ကေဗၻာဒီးယားႏိုင္ငံတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပန္လည္ျပည့္ၿဖိဳးႏိုင္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အလားလာေကာင္းမ်ားရွိေသာေဒသမ်ားမွာ ၾကြယ္၀ ေသာ ေဂဟစနစ္ရွိသည့္ ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ သို႔ ေသာ္ ဒိုင္းနမိုက္ခြဲ၍ ငါးဖမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ သႏၱာေက်ာက္တန္းမ်ား ပ်က္စီးမႈႏွင့္ႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္းႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံ မ်ဳိးကြဲမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေပးေနသည့္ လမုပင္ေတာမ်ားကိုလည္း အေရးတႀကီးထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
ကမၻာေပၚတြင္ လူေပါင္း ၃.၅ ဘီလ်ံ အထူးသျဖင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွလူမ်ားသည္ ပင္လယ္မွရရွိေသာ အစား အစာမ်ားကို မွီခိုေနရလွ်က္ရွိသည္။ ၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၏ ငါးထုတ္လုပ္မႈသည္ ၈၀ ရာခိုင္ႏူန္း ျမင့္ တက္လာမည္ဟု ပညာရွင္မ်ားမွ ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္းလည္း သိရွိရပါသည္။
၂၀၀၇ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏွင့္ ၿဗိတိန္ပူးေပါင္းထားသည့္ ပညာရွင္အဖြဲ႔သည္ ၿမိတ္ကၽြန္းစုတြင္ ဆာေဗးျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ၎ခရီးစဥ္အတြက္ လိုအပ္ေသာသေဘၤာကို ထူးကုမၺဏီမွ စီစဥ္ေပးခဲ့ျခင္းအတြက္ အထူးေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း လည္း ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ အမွတ္တရေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါမ်ဳိးစိတ္ (၂၅၂)မ်ဳိး၊ ဌက္မ်ဳိးစိတ္( ၁၁၁၄)မ်ဳိးကို စီစစ္အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ထို႔ ေနာက္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္အရ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္းမွ စီအီးအို ဦးေပၚျမင့္ဦးမွ နိဂုံးခ်ဳပ္ႏူတ္ခြန္းဆက္စကား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
(21 photos)အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခဲ့ရာတြင္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္အရ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္း၏ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦး ေပၚျမင့္ဦးမွ အဖြင့္အမွာ စကားေျပာ ၾကားခဲ့ပါသည္။
ဦးေပၚျမင့္ဦးက “ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အ တြင္း ပညာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ လူမႈစီးပြားေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား၊ ပတ္ ၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ထားရွိၿပီး ေတာ့ ပံ့ပိုး ကူညီေဆာင္ရႊက္ေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ယေန႔က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲ “A Seminar on Biodiversity” တြင္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲထိန္းသိမ္း ေရး အေရးႀကီးမႈႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစိတ္မ်ားေပ်ာက္ကြယ္မႈအေၾကာင္းကို ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔ အႀကဳံမ်ားႏွင့္ယွဥ္၍ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စာေတြ႔လက္ေတြ႔အေတြ႔အႀကဳံမ်ားစြာမွာ အလြန္တန္ဖိုးရွိမွာျဖစ္ ၿပီး သိရွိလိုသည့္အခ်က္မ်ားကို ေမးျမန္းၾကေစလိုပါေၾကာင္းႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲမ်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းကို မ်ား စြာအေထာက္အကူျဖစ္ေစမည့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ပံ့ပိုးကူညီခြင့္ရရွိသျဖင့္ အထူး၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူမိေၾကာင္း ဦး ေပၚျမင့္ဦးက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ိဳးကြဲမ်ား(Biodiversity) အေၾကာင္းကို အဓိရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး သူ႔၏ ႏိုင္ငံ တ ကာအေတြ႔အႀကဳံဗဟုသုတမ်ားကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ခဲ့ေသာ ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္သည္ လန္ဒန္တကၱသိုလ္မွ ျဖစ္ ၿပီး သဘာ၀ေဂဟစနစ္အေျခခံႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ အထူးျပဳကၽြမ္းက်င္ေသာ ပညာရွင္ တစ္ ဦးျဖစ္ပါသည္။
ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္က ေဆြးေႏြးပြဲ ပထမပိုင္းအား ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ(Biodiversity)၏ ဘာသာ ရပ္ဆိုင္ရာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈ၊ တန္ဖိုးႏွင့္ ေနထိုင္က်က္စားရာေျမမ်ားဆုံးရႈံးေၾကာင့္ တိရစၧာန္မ်ားရင္ဆိုင္ေနရ ေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားအေၾကာင္းတို႔ျဖင့္ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။
ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ(Biodiversity) ဆိုသည္မွာ မတူညီေသာ ေဂဟစနစ္မ်ားရွိ သက္ရွိမ်ား၏ကြဲျပားျခားနားမႈပင္ ျဖစ္ ၿပီး ထိုကဲ့သို႔ကြဲျပားျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာ့ေလထုလည္ပတ္မႈ၊ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓါတ္ေငြ႔မ်ား စုပ္ယူျခင္းႏွင့္ ထုတ္လႊင့္ျခင္းျဖစ္စဥ္ စသည့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ေဒါက္တာဂၽြန္ ေဆးလ္မွ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
သဘာ၀အလွရသခံစားမႈဆိုင္ရာတန္ဖုိးမ်ားရွိသည့္အျပင္ ႏွစ္စဥ္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ တန္ဖိုးမွာ ခန္႔မွန္းေျခအေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀ ထရီယံအထိ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ဇီ၀မ်ဳိးကြဲမ်ားၾကြယ္၀ျခင္းေၾကာင့္ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာအသုံး၀င္မႈတန္ဖိုးမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဂၽြန္ေဆးလ္၏ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး မၾကာေသးခင္ကမွျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သုေတသနမ်ားအရ ကင္ဆာေရာဂါ ကုထုံးကို အာဖရိကမွ (Naked Mole Rat) ဟုေခၚသည့္ ကႏၱာရၾကြက္တစ္မ်ဳိးကို စမ္းသပ္မႈမွ သိရွိခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ ထိုကဲ့သုိ႔ တန္ဖိုး(value) ရွိ လွ သည့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ (Bio diversity) အလြန္အမင္းၾကြယ္၀သည့္ (Indo-Burma Hotspot) ေလးႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ၀င္ေနသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အင္ဒိုဘာမားေဟာ့စေပါ့ ( Indo-Burma Hotspot) ေလး ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာ၊ထိုင္း၊လာအိုႏွင့္ ကေဗၻာဒီးယားႏိုင္ငံတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပန္လည္ျပည့္ၿဖိဳးႏိုင္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အလားလာေကာင္းမ်ားရွိေသာေဒသမ်ားမွာ ၾကြယ္၀ ေသာ ေဂဟစနစ္ရွိသည့္ ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ သို႔ ေသာ္ ဒိုင္းနမိုက္ခြဲ၍ ငါးဖမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ သႏၱာေက်ာက္တန္းမ်ား ပ်က္စီးမႈႏွင့္ႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္းႏွင့္ ဇီ၀မ်ဳိးစုံ မ်ဳိးကြဲမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေပးေနသည့္ လမုပင္ေတာမ်ားကိုလည္း အေရးတႀကီးထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
ကမၻာေပၚတြင္ လူေပါင္း ၃.၅ ဘီလ်ံ အထူးသျဖင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွလူမ်ားသည္ ပင္လယ္မွရရွိေသာ အစား အစာမ်ားကို မွီခိုေနရလွ်က္ရွိသည္။ ၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၏ ငါးထုတ္လုပ္မႈသည္ ၈၀ ရာခိုင္ႏူန္း ျမင့္ တက္လာမည္ဟု ပညာရွင္မ်ားမွ ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္းလည္း သိရွိရပါသည္။
၂၀၀၇ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏွင့္ ၿဗိတိန္ပူးေပါင္းထားသည့္ ပညာရွင္အဖြဲ႔သည္ ၿမိတ္ကၽြန္းစုတြင္ ဆာေဗးျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ၎ခရီးစဥ္အတြက္ လိုအပ္ေသာသေဘၤာကို ထူးကုမၺဏီမွ စီစဥ္ေပးခဲ့ျခင္းအတြက္ အထူးေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း လည္း ေဒါက္တာဂၽြန္ေဆးလ္မွ အမွတ္တရေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါမ်ဳိးစိတ္ (၂၅၂)မ်ဳိး၊ ဌက္မ်ဳိးစိတ္( ၁၁၁၄)မ်ဳိးကို စီစစ္အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ထို႔ ေနာက္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္အရ ထူးေဖာင္ေဒးရွင္းမွ စီအီးအို ဦးေပၚျမင့္ဦးမွ နိဂုံးခ်ဳပ္ႏူတ္ခြန္းဆက္စကား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Post a Comment
Blogger Facebook DisqusComment ေပးရန္ ညာဘက္ေထာင့္မွ Blogger or Facebook or Disqus ကုိႏွိပ္ပါ။