Ads (728x90)




" ကမန္ ” (သို႔မဟုတ္) “ ကုလား ” ၀င္ေပါက္
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။


" အမွန္က ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ရွိတဲ့ ကမန္လူမ်ိဳးဟာ ႏွစ္သိန္းေလာက္ျဖစ္ေနလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုလည္း ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတယ္၊ ကုလားကို ကမန္ျဖစ္ေအာင္ လ၀ကကပဲ လာဒ္စားၿပီး လုပ္ေပးေနတာ၊ ခံရတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကမန္ေတြပဲ "လို႔ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္က " ကမန္ "တစ္ေယာက္ BBC ေက်းတမာနဲ႔ေပဖူးလႊာက႑ကေန ၂၀၀၄-ခုႏွစ္ေလာက္က ထေအာ္တာကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ေတြ႔ ကမန္အသြင္ေျပာင္းလဲမႈကို တင္ျပခ်င္ေနခဲ့တယ္။ ခုအေျခအေနမွာ လိုအပ္ခ်က္ကလည့္ ရွိေနၿပီမို႔ အုပ္စိုးသူအပါအ၀င္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ျမန္မာရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူျပည္သားေတြ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္ေအာင္ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

၁၉၉၂-ခုႏွစ္ ပတ္၀န္းက်င္၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေတာင္ပိုင္း၊ သိမ္ေက်ာင္းရြာထိပ္မွာ ကၽြန္ေတာ္က သစ္စက္လုပ္ငန္းလုပ္ေနတယ္။ တစ္ေန႔မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ကပ္ရပ္ကုန္ေျခာက္ဆိုင္ကို ေစ်း၀ယ္ရန္သြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အထူးခင္မင္ရင္းႏွီးေနတဲ့ ဆိုင္ရွင္အေဒၚႀကီးက" ဒါမင္းတို႔ရခိုင္ျပည္က ကမန္လူမ်ိဳးေတြပဲ "လို႔ လူစိမ္းငါးေယာက္နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က "မင္းတို႔ဘယ္ကလဲ"လို႔ ရခိုင္စကားနဲ႔ေမးလိုက္ေတာ့၊ လ၀က ပံုစံစာရြက္ေတြ ျဖည့္ေနသူတစ္ဦးက "ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကပါ "လို႔ ရခိုင္စကားနဲ႔ျပန္ေျပာတယ္။ "ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ဘယ္ရပ္ကြက္ကလဲ"လို႔ ထပ္ေမးေတာ့ "ေရႊဂူေတာင္ကပါ"တဲ့။ "ငါေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သားပဲ၊ ေရႊဂူေတာင္မွာ ကုလားပဲနည္းနည္းပါးပါးရွိတယ္၊ ကမန္မွမရွိတာ"လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ သူၿငိမ္သြားတယ္။ က်န္ေလးေယာက္ကို "မင္းတို႔ကေကာဘယ္ကလဲ"လို႔ ရခိုင္လိုေမးေတာ့ နားမလည္သလို ျပန္ၾကည့္ေနလို႔၊ ဗမာစကားနဲ႔ ေမးလိုက္ေတာ့လည္း နားမလည္ၾက။ ပထမဆံုး ရခိုင္လိုေျဖခဲ့တဲ့လူကိုပဲ ကုလားလိုေမးေနၾကတယ္။ အဲဒီလူက သူတို႔ကို ကုလားလိုျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔မ်က္ႏွာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေငးၾကည့္ေနၾကတယ္။ အဲဒီ ၄-ေယာက္က ရခိုင္ျပည္မွာပင္ မေနဖူးပဲ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္က တိုက္႐ိုက္၀င္လာသူေတြဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္သေဘာေပါက္လိုက္တယ္။

" သူတို႔ခမ်ာ ျမန္မာစာလည္းမေရးတတ္ေတာ့ ငါကပဲဒီပံုစံေတြကို ျဖည့္ေပး၊ တို႔ေရွ႕က လ၀ကနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပး လုပ္ေနရတယ္။ လ၀က က တစ္ေယာက္ကို သံုးေထာင္က်ပ္ႏႈန္းယူတယ္၊ အေဒၚ့ကိုေတာ့ လၻက္ရည္ဖိုးေလာက္ပဲေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ လာလုပ္တဲ့ ကမန္ေတြကမ်ားေတာ့ အိမ္စရိတ္ နည္းနည္းပါးပါး ကာမိတာေပါ့ "လို႔ ဆိုင္ရွင္အေဒၚႀကီးကေျပာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သစ္စက္ေရွ႕မွာရွိတဲ့ လ၀က႐ံုးကလူႀကီးေတြ ညဘက္မွာလည့္ အိမ္မျပန္ၾကပဲ စားၾကေသာက္ၾက၊ တ႐ုန္း႐ုန္းနဲ႔ မိန္းမပ်က္ေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ပါးေနၾကတာ ဒီ၀င္ေငြေၾကာင့္ပဲလို႔ နားလည္လိုက္တယ္။

စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံအႏံွ႔ ၿမိဳ႕သစ္ေတြေဖၚေပးေနတယ္၊ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္ေတြကိုပါ ၿမိဳ႕သစ္ေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္းေပ်ာက္တဲ့လူနဲ႔ မွတ္ပံုတင္မရွိတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးဆိုေတာ့၊ သန္းေခါင္စာရင္းနဲ႔ မွတ္ပံုတင္လုပ္ေပးတာကို ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ေပါ့ေပါ့နဲ႔ လုပ္ေပးေနခဲ့တယ္။ ဒီအကြက္ကို ကုလားေတြက ေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်ၿပီး လွိမ့္၀င္လာတာေတြ အကုန္လံုး ၿမိဳ႕သစ္ေတြမွာလာၿပီး မွတ္ပံုတင္လုပ္ၾကတယ္။ မွတ္ပံုတင္မွာမွ " ဘဂၤလီလူမ်ိဳး၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အဆင့္တင္မကပဲ၊ ကမန္လူမ်ိဳး အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တိုင္းရင္းသား " အထိ လုပ္ေပးလိုက္ၾကတယ္။

ၿမိဳ႕သစ္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာမွာ သူတို႔ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား လုပ္သြားၾကၿပီလဲ၊ ေတြးၾကည့္ၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္က ကမန္တစ္ေယာက္ ၂၀၀၄-ခုႏွစ္ပတ္၀န္းက်င္မွာ BBC ကေနေျပာလိုက္တဲ့အခ်ိန္ ႏွစ္သိန္းရွိေနၿပီဆိုေတာ့ ခုဆိုဘယ္ေလာက္မ်ား ရွိေနၿပီလဲ၊ ဌာနဆိုင္ရာေတြနဲ႔ ရဲ၊ စစ္တပ္ေတြထဲကို ကုလားေတြ ကမန္အေရၿခံဳၿပီး ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ားစားစား ၀င္ေရာက္ေနရာယူထားၾကၿပီလဲ၊ စဥ္းစားမိတိုင္း တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားမိရတယ္။
ကမန္ကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ သြတ္သြင္းလိုက္တာကေတာ့ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအတည္ျပဳၿပီးမွ မဆလ အစိုးရက သတ္မွတ္လိုက္တာ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အကုန္လံုးကို ခ်ျပအသိေပးဖို႔ မေျပာနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ကိုပင္ ေမးစမ္းမၾကည့္ပဲ ထင္သလိုလုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ရခိုင္စကားေျပာၿပီး ရခိုင္မွာ အေနၾကာလာတဲ့ ဒီကမန္လူမ်ိဳးေတြကို ခင္မင္မႈအစြဲနဲ႔ ရခိုင္ပညာရွင္တစ္ခ်ိဳ႕က မဆလ အစိုးရနဲ႔အတူ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံခဲ့ေပမယ့္ ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြက လံုး၀လက္မခံခဲ့ၾကဘူး။

လက္မခံတဲ့ ရခိုင္ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကေတာ့- နံပါတ္ (၁) အခ်က္-ကမန္ဆိုတာ ၿမိဳ၊ သက္၊ ဒိုင္းနက္၊ ခမြီး၊ ရခိုင္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္တို႔လို ဒီေျမ၊ ဒီေရမွာ ဘယ္အခ်ိန္ကာလကစၿပီး ေနထိုင္လာၾကသလဲဆိုတာကို မွန္းဆမႈသာျပဳႏိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား စစ္စစ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ၁၆၆၀-ခုႏွစ္ေလာက္မွာမွ တိုင္းတစ္ပါး အာဖကန္နစၥတန္က လာေရာက္ေနထိုင္သူေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။

နံပါတ္ (၂) အခ်က္က ကမန္ကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုလားေတြ ရခိုင္ကိုပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈေတြ သမိုင္းမွာရွိေနေတာ့ ကမန္ကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တာဟာ ကုလားေတြအတြက္ တိုက္ကြက္ႀကီး ျဖစ္လာႏိုင္တာကို ရခိုင္ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ အသိအျမင္က်ယ္တဲ့ ျပည္သူေတြက သိထားခဲ့ၾကသလို ထင္ခဲ့တဲ့အတိုင္းလည္း ျဖစ္လာခဲ့တာပါပဲ။ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကမန္ကိုေရွ႕ကတင္ ကုလားေတြက ၀ိုင္းၿပီးေမးေပးခဲ့လို႔ စစ္ေတြမဲဆႏၵနယ္ေျမမွာပင္ ကမန္တစ္ေယာက္ မဲအႏိုင္ရခဲ့တယ္။

ခုျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ပဋိပကၡမွာလည္း ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ခိုး၀င္၊ တိုက္၀င္လာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ ဘဂၤလီေတြနဲ႔ပဲ ျဖစ္ေနၾကတာမဟုတ္ပါဘူး၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အားလံုးနဲ႔ ျဖစ္ေနၾကတာပါလို႔ ကမာၻကို လွည့္စားခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ကုလားေတြက ကမန္ကိုပါ ျပႆနာထဲပါလာေအာင္ ဆြဲသြင္းေနတယ္။ ၈၈-ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးစကားကို ငွားယူေျပာရရင္ " ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕အေရးကို အစၥလာမ္ဘာသာအေရး ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးေနၾကတာပါ "လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။

ကမန္ဆိုတာက အစၥလာမ္ဘာသာကို ကိုးကြယ္တာကလြဲလို႔ ရခိုင္လိုေျပာၿပီး၊ ရခိုင္လိုေနၾကသူေတြ၊ ကုလားစကား(ဘဂၤလီစကား)လည္း မတတ္ၾကဘူး။ ကုလားစာတတ္ဖို႔ကအေ၀းႀကီး၊ ကုလားေတြဟာ သူတို႔ထက္ နိမ့္က်တဲ့လူမ်ိဳးေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး ကုလားနဲ႔သားေပး သမီးယူလည့္ မလုပ္ခဲ့ၾကဘူး၊ ရခိုင္ေတြနဲ႔ပဲ ရင္းႏွီးခင္မင္စြာနဲ႔ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတယ္။

ခက္တာက ကုလားစာမတတ္ေတာ့ ဗလီဆရာေတြကို ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဘက္က ေခၚယူၾကရတယ္။ အဲဒီအယူသည္း ဗလီဆရာေတြရဲ႕ မိႈင္းတိုက္မႈ၊ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္ ရခိုင္ေတြ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ ဆင္းရဲမြဲေတလာမႈ၊ ကုလားေတြက ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ေတြ ရရွိေနမႈ၊ လာဒ္ေပးလာဒ္ယူနည္းနဲ႔ ကုလားေတြ ႀကီးပြားလာမႈေတြေၾကာင့္ ကမန္ဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကုလားေတြဘက္ကို ယိမ္းလာၾကတယ္။ ဘယ္အထိယိမ္းလာလဲ ဆိုရင္ ပင္လယ္ျပင္ကို စက္ေလွနဲ႔ ငါးဖမ္းထြက္ေတာ့ စက္ေလွေပၚမွာ ငါးေယာက္ေလာက္ပဲပါသြားတာ ျပန္၀င္လာေတာ့ ကုလားအေယာက္ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ပါလာတယ္။ သူတို႔ရပ္ရြာေတြမွာ ၀ွက္ထားေပးၿပီး လာဒ္ေပးလာဒ္ယူနည္းနဲ႔ မွတ္ပံုတင္ယူေပးလိုက္ၾကတယ္။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာက ဗလီဆရာေတြရဲ႕ ဘာသာေရးမႈိင္းက ဘယ္ေလာက္ထိ ၀င္လာလဲဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တိုက္ညီေနာင္ကို ေလယာဥ္နဲ႔ ၀င္တိုက္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္ (၉)လပိုင္း၊ (၁၁)ေန႔ကဆိုရင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ နာဇီရပ္ကြက္နဲ႔ တစ္ၿပိဳင္တည္း ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ ကုလားပိုက္ဆိပ္ရပ္ကြက္မွာ ထမင္းစားပြဲႀကီးေတြလုပ္ၿပီး ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကတယ္။ (၉/၁၁)ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ကိုလည္း ႏွစ္တိုင္း ေအာင္ပြဲျပဳလုပ္ၾကေသးတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တစ္စတစ္စ ေ၀းကြာလာတဲ့ ကမန္ေတြဟာ ခုပဋိပကၡမွာလည္း ကုလားဘက္ပါသြားတာ မဆန္းပါဘူး။

၂၀၁၂.၁၀.၃၀-ရက္ေန႔ ေက်ာက္နီေမာ္ ပဋိပကၡအတြက္ ၃၀-ရက္ေန႔ည BBC အႀကီးတမ္းသတင္းေထာက္ ဦးကိုကိုေအာင္က Interview လုပ္တာၾကားလိုက္ရတယ္။ ကမန္ေခါင္းေဆာင္ "အုလမာ သာသနာ့ပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္တင္"ဆိုတဲ့လူဟာ အင္တာဗ်ဴးမွာ ဗမာစကားကို ကုလားလိုေျပာေနတယ္။ အမွန္က ကမန္ဆိုတာ ကုလားစကားတစ္ခြန္းမွ တတ္တဲ့လူေတြမဟုတ္ဘူး။ ရခိုင္စကားကို ရခိုင္ေတြေျပာသလိုပဲ ပီပီသသေျပာေနၾကတဲ့လူေတြ၊ သူတို႔ ဗမာစကားေျပာရင္လည့္ ရခိုင္ေတြ၀ဲသလိုပဲ၀ဲၾကတယ္။ ခုေတာ့ ကမန္ေခါင္းေဆာင္ "ဦးေမာင္ေမာင္တင္"ဟာ ကုလားသံနဲ႔ေျပာေနေတာ့ ေသခ်ာတာေပါ့ ကမန္၀င္ေပါက္က ၀င္ေနတဲ့ ကုလားတစ္ေယာက္ေပါ့။

ခိုင္ထူး (ARG-222)
ရခိုင္မ်ိဳးေစာင့္အုပ္စု
ဂ်ပန္_________________________________________________________________သမုိင္းထဲက ေန႔စဲြမ်ား၊ အပုိင္း(၁)
----------------------------RSV

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသုိ႔ ဘဂၤလီမ်ား၀င္ေရာက္မႈမ်ားရွိေနသည္ကုိ ကာကြယ္ရန္အတြက္ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၈၄ ခု ႏွစ္အတြင္းက လည္းႏုိင္ငံေတာ္သုိ႔တင္ျပထားခဲ့သည္မ်ားကုိေတြ႕ရွိရပါသည္။ ယင္းသုိ႔တင္ျပခဲ့ရာတြင္ ဦးထြန္းျမ ဦး၏ အစီရင္ခံစာမွာသက္ေသ သာဓက တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔ဆုိရပါလ်င္ အဆုိပါတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ မည္မွ်ထိ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းသည္ကုိ ပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ တင္ျပေပးလုိက္ပါသည္။
----------------------------------
ရခုိင္ျပည္နယ္တရားသူၾကီးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ ဦးထြန္းျမဦး၏ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳး မ်ား ခုိး၀င္ လႊမ္းမုိးမႈအႏၱရာယ္မွ တားဆီးကာကြယ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ တင္ျပခ်က္။
----------------------------------- ---------------- အပုိင္း(၁)
၁၉၈၄ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ( ၁၅) ရက္ေန႔တြင္ တင္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နိဒါန္း အပုိင္းတြင္ေရးသားထားခ်က္မ်ားမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အ ေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္က ပင္၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ေနထုိင္လာၾကသည္ကုိ သမုိင္းအေထာက္ အထားအရ ေပၚလြင္ေနပါသည္။ ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၀င္ေရာက္လာစဥ္က စီးပြားရွာေဖြရန္ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ရရွိေရးကုိ ရည္ရြယ္၀င္လာရာမွ တဆင့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အေပၚ စီးပြားေရးအရ ၄င္း၊ လူမႈေရးအရ၄င္း၊ လူဦးေရအရ၄င္း၊ လႊမ္းမုိး ခ်ယ္လွယ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ႏုိင္ငံ၏အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ဆုိင္မႈကုိပါ ထိပါးလာႏုိင္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အစဥ္အစဥ္ျဖင့္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ဤအႏၱရာယ္သည္ အမ်ိဳးသား ေရး တြက္ အႏၱရာ္ယအထိျဖစ္လာႏုိင္သည့္အတြက္ တားဆီးကာကြယ္ရန္လုိအပ္လာသျဖင့္ ဤစာတမ္းကုိ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤစာတမ္းတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္က ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသားဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈ အေျခအေနႏွင့္ ယင္းတုိ႔အား တီးဆီးကာကြယ္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားကုိ လက္လွမ္းမွီသေဘာက္ ေလ့လာဆန္းစစ္ ၿပီး တင္ျပခ်က္မ်ားပါသကဲ့သုိ႔ သုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိပါ တင္ျပထားပါသည္။
ဟုနိဒါန္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရပါသည္။
-----------------------------
အဆုိပါတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ အစီရင္ခံစာကဲ့သုိ႔ေရးသားထားသည့္အတြက္ စာဖတ္သူမ်ားရွည္လ်ားစြာဖတ္ ေနရ မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ ျပန္လည္ေရးသားတင္ျပလုိက္ပါ။ (ျပန္ေရးသူ)
ရခုိင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၀င္ေရာက္လာမႈအေျခအေန
----------------------------------------
(၁)ကုန္သြယ္မႈကုိအေၾကာင္းျပဳၿပီးေရာက္ရွိလာျခင္း။
(၂) ကမန္ေခၚ(ေလးသူရဲ)အျဖစ္ေရာက္ရွိလာျခင္း၊
(၃)သု႔ံပန္းအျဖစ္ဖမ္းဆီးယူလာသူမ်ားႏွင့္ေပၚတူဂီမ်ားကဆက္သ သည့္ ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ေရာက္ရွိလာျခင္း မ်ားျဖစ္သည္။
(၁)ကုန္သြယ္မႈကုိအေၾကာင္းျပဳၿပီးေရာက္ရွိလာျခင္း။
---------------------------------------------ယင္းသုိ႔ေရာက္ရွိလာသူမ်ားမွာ အာရပ္ႏွင့္ ပထန္းကုန္သည္မ်ား ျဖစ္ၿပီး (၈)ရာစုခန္႔ကပင္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးကုိလုပ္ခဲ့ဲၾကသည္။ ဘဂၤလားေတာင္ဘက္ပိုင္းရွိနယ္ေျမ မ်ားသုိ႔ လာေရာက္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ရာမွ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းတြင္ ေလွပ်က္၍ ရခုိင္ဘုရင္ထံ အသနားခံခဲ့ၾက သည္။
ယင္းအတြက္ေနထုိင္ခြင့္ရခဲ့ၿပီးသံတြဲႏွင့္ ရမ္းၿဗဲတုိ႔တြင္ေနထုိင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ သူတုိ႔သည္ အာရပ္ႏွင့္ပထန္း မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားျဖစ္ၿပီး မဟာေမဒင္ဘာသာ၀င္မ်ားလည္းျဖစ္သည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သမုိင္း စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါကဲ့သုိ႔ေရးသားထားသည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပသည္။
ေလွျပန္မထြက္ႏုိင္သျဖင့္ ေနထုိင္ခြင့္ေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္းသိရသည္။ ယင္းတုိ႔မွာ ပထန္း လူမ်ိဳး မ်ားသာ ျဖစ္ ၿပီး ဘဂၤလီမ်ားမဟုတ္ သကဲ့သုိ႔ ကမန္လည္းမဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ကမန္မ်ားေရာက္ရွိလာျခင္း
--------------------------- ခရစ္သကၠရာဇ္ ေအဒီ ၁၆၆၀ -၆၁ တြင္ မဂုိန္းတြင္းအေရးေတာ္ပုံေၾကာင့္ ဘဂၤလား ဘုရင္ခံျဖစ္ေသာ္ ရွားရုဂ်ာ သည္ သူ၏ညီ တုိက္ခိုက္ျခင္းကုိ ခံရသျဖင့္ ရခုိင္ဘုရင္ စႏၵသုဓမၼာထံခုိလႈံလာခဲ့ ရာ ခုိလႈံခြင့္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ကုလားစုတ္၊ကုလားညာဥ္ျဖင့္ ဘုရင္ကုိ ပုန္ကန္ရာ သုတ္သင္သတ္ျဖတ္ခဲ့သျဖင့္ ေနာက္ လုိက္ေနာက္ပါမ်ားႏွင့္ေဆြမ်ိဳးမ်ားသည္ ရခုိင္ဘုရင္ထံတြင္ ျပန္လည္ အမႈထမ္းခဲ့ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ေလးသည္ေတာ္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ခန္႔ျပန္လည္ေသာင္းက်န္းခဲ့ၿပီး ရခုိင္ဘုရင္ စႏၵ၀ိဇယ လက္ထက္တြင္ ျပန္လည္ႏွိမ္နင္းျခင္းခံရသျဖင့္ ျပည္မသုိ႔ထြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ဘုရားထံတြင္အသနား ခံ ခစားခဲ့သူမ်ားလည္းရွိခဲ့သည္။ ကမန္ဆုိသည္မွာ ပါရွင္ဘာသာျဖင့္ ကမန္ဟုေခၚတြင္လာျခင္းျဖစ္သည္။
သူတုိ႔သည္ ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္မတူေသာ အ၀တ္အစားမ်ားကုိ ၀တ္ဆင္ၾကေလ့ရွိသည္ဟုလည္းေရးသားထားပါ သည္။
သု႔႔ံပန္းအျဖစ္ ဖမ္းဆီးယူလာသူမ်ားႏွင့္ ေပၚတူဂီတုိ႔က ဆက္သေသာ ကၽြန္မ်ားေရာက္ရွိလာျခင္း
---------------------------------- ရခုိင္ဘုရင္းမ်ားသည္ ဒါကာႏွင့္စစ္တေကာင္းကုိ ပုိင္ဆုိင္ခဲ့ခ်ိန္တြင္ မဟာေမ ဒင္ ဘာသာ၀င္မ်ားအား ေက်းကၽြန္မ်ားအျဖစ္ဖမ္းဆီးကာ ရခုိင္သုိ႔ ပုိ႔ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ေပၚတူဂီတုိ႔သည္ ယင္းတုိ႔၏ဌာနခ်ဳပ္ကုိ ဒီဂၤါတြင္ အေျခခ်ၿပီး ရခုိင္ဘုရင္ လက္ေအာက္တြင္ေနထုိင္ခဲ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္ တစ္ ႏွစ္လ်င္ လူေပါင္း ၄၀၀ ထက္မနည္းကုိ ဖမ္းဆီးျပီး ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ ဆက္သခဲ့သည္။ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။
အပတ္စဥ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။

" အမွန္က ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ရွိတဲ့ ကမန္လူမ်ိဳးဟာ ႏွစ္သိန္းေလာက္ျဖစ္ေနလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုလည္း ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတယ္၊ ကုလားကို ကမန္ျဖစ္ေအာင္ လ၀ကကပဲ လာဒ္စားၿပီး လုပ္ေပးေနတာ၊ ခံရတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကမန္ေတြပဲ "လို႔ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္က " ကမန္ "တစ္ေယာက္ BBC ေက်းတမာနဲ႔ေပဖူးလႊာက႑ကေန ၂၀၀၄-ခုႏွစ္ေလာက္က ထေအာ္တာကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ေတြ႔ ကမန္အသြင္ေျပာင္းလဲမႈကို တင္ျပခ်င္ေနခဲ့တယ္။ ခုအေျခအေနမွာ လိုအပ္ခ်က္ကလည့္ ရွိေနၿပီမို႔ အုပ္စိုးသူအပါအ၀င္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ျမန္မာရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူျပည္သားေတြ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္ေအာင္ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

၁၉၉၂-ခုႏွစ္ ပတ္၀န္းက်င္၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေတာင္ပိုင္း၊ သိမ္ေက်ာင္းရြာထိပ္မွာ ကၽြန္ေတာ္က သစ္စက္လုပ္ငန္းလုပ္ေနတယ္။ တစ္ေန႔မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ကပ္ရပ္ကုန္ေျခာက္ဆိုင္ကို ေစ်း၀ယ္ရန္သြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အထူးခင္မင္ရင္းႏွီးေနတဲ့ ဆိုင္ရွင္အေဒၚႀကီးက" ဒါမင္းတို႔ရခိုင္ျပည္က ကမန္လူမ်ိဳးေတြပဲ "လို႔ လူစိမ္းငါးေယာက္နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က "မင္းတို႔ဘယ္ကလဲ"လို႔ ရခိုင္စကားနဲ႔ေမးလိုက္ေတာ့၊ လ၀က ပံုစံစာရြက္ေတြ ျဖည့္ေနသူတစ္ဦးက "ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကပါ "လို႔ ရခိုင္စကားနဲ႔ျပန္ေျပာတယ္။ "ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ဘယ္ရပ္ကြက္ကလဲ"လို႔ ထပ္ေမးေတာ့ "ေရႊဂူေတာင္ကပါ"တဲ့။ "ငါေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သားပဲ၊ ေရႊဂူေတာင္မွာ ကုလားပဲနည္းနည္းပါးပါးရွိတယ္၊ ကမန္မွမရွိတာ"လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ သူၿငိမ္သြားတယ္။ က်န္ေလးေယာက္ကို "မင္းတို႔ကေကာဘယ္ကလဲ"လို႔ ရခိုင္လိုေမးေတာ့ နားမလည္သလို ျပန္ၾကည့္ေနလို႔၊ ဗမာစကားနဲ႔ ေမးလိုက္ေတာ့လည္း နားမလည္ၾက။ ပထမဆံုး ရခိုင္လိုေျဖခဲ့တဲ့လူကိုပဲ ကုလားလိုေမးေနၾကတယ္။ အဲဒီလူက သူတို႔ကို ကုလားလိုျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔မ်က္ႏွာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေငးၾကည့္ေနၾကတယ္။ အဲဒီ ၄-ေယာက္က ရခိုင္ျပည္မွာပင္ မေနဖူးပဲ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္က တိုက္႐ိုက္၀င္လာသူေတြဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္သေဘာေပါက္လိုက္တယ္။

" သူတို႔ခမ်ာ ျမန္မာစာလည္းမေရးတတ္ေတာ့ ငါကပဲဒီပံုစံေတြကို ျဖည့္ေပး၊ တို႔ေရွ႕က လ၀ကနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပး လုပ္ေနရတယ္။ လ၀က က တစ္ေယာက္ကို သံုးေထာင္က်ပ္ႏႈန္းယူတယ္၊ အေဒၚ့ကိုေတာ့ လၻက္ရည္ဖိုးေလာက္ပဲေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ လာလုပ္တဲ့ ကမန္ေတြကမ်ားေတာ့ အိမ္စရိတ္ နည္းနည္းပါးပါး ကာမိတာေပါ့ "လို႔ ဆိုင္ရွင္အေဒၚႀကီးကေျပာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သစ္စက္ေရွ႕မွာရွိတဲ့ လ၀က႐ံုးကလူႀကီးေတြ ညဘက္မွာလည့္ အိမ္မျပန္ၾကပဲ စားၾကေသာက္ၾက၊ တ႐ုန္း႐ုန္းနဲ႔ မိန္းမပ်က္ေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ပါးေနၾကတာ ဒီ၀င္ေငြေၾကာင့္ပဲလို႔ နားလည္လိုက္တယ္။

စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံအႏံွ႔ ၿမိဳ႕သစ္ေတြေဖၚေပးေနတယ္၊ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္ေတြကိုပါ ၿမိဳ႕သစ္ေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္းေပ်ာက္တဲ့လူနဲ႔ မွတ္ပံုတင္မရွိတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးဆိုေတာ့၊ သန္းေခါင္စာရင္းနဲ႔ မွတ္ပံုတင္လုပ္ေပးတာကို ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ေပါ့ေပါ့နဲ႔ လုပ္ေပးေနခဲ့တယ္။ ဒီအကြက္ကို ကုလားေတြက ေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်ၿပီး လွိမ့္၀င္လာတာေတြ အကုန္လံုး ၿမိဳ႕သစ္ေတြမွာလာၿပီး မွတ္ပံုတင္လုပ္ၾကတယ္။ မွတ္ပံုတင္မွာမွ " ဘဂၤလီလူမ်ိဳး၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အဆင့္တင္မကပဲ၊ ကမန္လူမ်ိဳး အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တိုင္းရင္းသား " အထိ လုပ္ေပးလိုက္ၾကတယ္။

ၿမိဳ႕သစ္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာမွာ သူတို႔ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား လုပ္သြားၾကၿပီလဲ၊ ေတြးၾကည့္ၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္က ကမန္တစ္ေယာက္ ၂၀၀၄-ခုႏွစ္ပတ္၀န္းက်င္မွာ BBC ကေနေျပာလိုက္တဲ့အခ်ိန္ ႏွစ္သိန္းရွိေနၿပီဆိုေတာ့ ခုဆိုဘယ္ေလာက္မ်ား ရွိေနၿပီလဲ၊ ဌာနဆိုင္ရာေတြနဲ႔ ရဲ၊ စစ္တပ္ေတြထဲကို ကုလားေတြ ကမန္အေရၿခံဳၿပီး ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ားစားစား ၀င္ေရာက္ေနရာယူထားၾကၿပီလဲ၊ စဥ္းစားမိတိုင္း တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားမိရတယ္။
ကမန္ကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ သြတ္သြင္းလိုက္တာကေတာ့ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအတည္ျပဳၿပီးမွ မဆလ အစိုးရက သတ္မွတ္လိုက္တာ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အကုန္လံုးကို ခ်ျပအသိေပးဖို႔ မေျပာနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ကိုပင္ ေမးစမ္းမၾကည့္ပဲ ထင္သလိုလုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ရခိုင္စကားေျပာၿပီး ရခိုင္မွာ အေနၾကာလာတဲ့ ဒီကမန္လူမ်ိဳးေတြကို ခင္မင္မႈအစြဲနဲ႔ ရခိုင္ပညာရွင္တစ္ခ်ိဳ႕က မဆလ အစိုးရနဲ႔အတူ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံခဲ့ေပမယ့္ ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြက လံုး၀လက္မခံခဲ့ၾကဘူး။

လက္မခံတဲ့ ရခိုင္ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကေတာ့- နံပါတ္ (၁) အခ်က္-ကမန္ဆိုတာ ၿမိဳ၊ သက္၊ ဒိုင္းနက္၊ ခမြီး၊ ရခိုင္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္တို႔လို ဒီေျမ၊ ဒီေရမွာ ဘယ္အခ်ိန္ကာလကစၿပီး ေနထိုင္လာၾကသလဲဆိုတာကို မွန္းဆမႈသာျပဳႏိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား စစ္စစ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ၁၆၆၀-ခုႏွစ္ေလာက္မွာမွ တိုင္းတစ္ပါး အာဖကန္နစၥတန္က လာေရာက္ေနထိုင္သူေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။

နံပါတ္ (၂) အခ်က္က ကမန္ကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုလားေတြ ရခိုင္ကိုပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈေတြ သမိုင္းမွာရွိေနေတာ့ ကမန္ကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တာဟာ ကုလားေတြအတြက္ တိုက္ကြက္ႀကီး ျဖစ္လာႏိုင္တာကို ရခိုင္ပညာရွင္အမ်ားစုနဲ႔ အသိအျမင္က်ယ္တဲ့ ျပည္သူေတြက သိထားခဲ့ၾကသလို ထင္ခဲ့တဲ့အတိုင္းလည္း ျဖစ္လာခဲ့တာပါပဲ။ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကမန္ကိုေရွ႕ကတင္ ကုလားေတြက ၀ိုင္းၿပီးေမးေပးခဲ့လို႔ စစ္ေတြမဲဆႏၵနယ္ေျမမွာပင္ ကမန္တစ္ေယာက္ မဲအႏိုင္ရခဲ့တယ္။

ခုျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ပဋိပကၡမွာလည္း ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ခိုး၀င္၊ တိုက္၀င္လာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ ဘဂၤလီေတြနဲ႔ပဲ ျဖစ္ေနၾကတာမဟုတ္ပါဘူး၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အားလံုးနဲ႔ ျဖစ္ေနၾကတာပါလို႔ ကမာၻကို လွည့္စားခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ကုလားေတြက ကမန္ကိုပါ ျပႆနာထဲပါလာေအာင္ ဆြဲသြင္းေနတယ္။ ၈၈-ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးစကားကို ငွားယူေျပာရရင္ " ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕အေရးကို အစၥလာမ္ဘာသာအေရး ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးေနၾကတာပါ "လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။

ကမန္ဆိုတာက အစၥလာမ္ဘာသာကို ကိုးကြယ္တာကလြဲလို႔ ရခိုင္လိုေျပာၿပီး၊ ရခိုင္လိုေနၾကသူေတြ၊ ကုလားစကား(ဘဂၤလီစကား)လည္း မတတ္ၾကဘူး။ ကုလားစာတတ္ဖို႔ကအေ၀းႀကီး၊ ကုလားေတြဟာ သူတို႔ထက္ နိမ့္က်တဲ့လူမ်ိဳးေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး ကုလားနဲ႔သားေပး သမီးယူလည့္ မလုပ္ခဲ့ၾကဘူး၊ ရခိုင္ေတြနဲ႔ပဲ ရင္းႏွီးခင္မင္စြာနဲ႔ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတယ္။

ခက္တာက ကုလားစာမတတ္ေတာ့ ဗလီဆရာေတြကို ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဘက္က ေခၚယူၾကရတယ္။ အဲဒီအယူသည္း ဗလီဆရာေတြရဲ႕ မိႈင္းတိုက္မႈ၊ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္ ရခိုင္ေတြ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ ဆင္းရဲမြဲေတလာမႈ၊ ကုလားေတြက ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ေတြ ရရွိေနမႈ၊ လာဒ္ေပးလာဒ္ယူနည္းနဲ႔ ကုလားေတြ ႀကီးပြားလာမႈေတြေၾကာင့္ ကမန္ဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကုလားေတြဘက္ကို ယိမ္းလာၾကတယ္။ ဘယ္အထိယိမ္းလာလဲ ဆိုရင္ ပင္လယ္ျပင္ကို စက္ေလွနဲ႔ ငါးဖမ္းထြက္ေတာ့ စက္ေလွေပၚမွာ ငါးေယာက္ေလာက္ပဲပါသြားတာ ျပန္၀င္လာေတာ့ ကုလားအေယာက္ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ပါလာတယ္။ သူတို႔ရပ္ရြာေတြမွာ ၀ွက္ထားေပးၿပီး လာဒ္ေပးလာဒ္ယူနည္းနဲ႔ မွတ္ပံုတင္ယူေပးလိုက္ၾကတယ္။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာက ဗလီဆရာေတြရဲ႕ ဘာသာေရးမႈိင္းက ဘယ္ေလာက္ထိ ၀င္လာလဲဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တိုက္ညီေနာင္ကို ေလယာဥ္နဲ႔ ၀င္တိုက္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္ (၉)လပိုင္း၊ (၁၁)ေန႔ကဆိုရင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ နာဇီရပ္ကြက္နဲ႔ တစ္ၿပိဳင္တည္း ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ ကုလားပိုက္ဆိပ္ရပ္ကြက္မွာ ထမင္းစားပြဲႀကီးေတြလုပ္ၿပီး ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကတယ္။ (၉/၁၁)ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ကိုလည္း ႏွစ္တိုင္း ေအာင္ပြဲျပဳလုပ္ၾကေသးတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တစ္စတစ္စ ေ၀းကြာလာတဲ့ ကမန္ေတြဟာ ခုပဋိပကၡမွာလည္း ကုလားဘက္ပါသြားတာ မဆန္းပါဘူး။

၂၀၁၂.၁၀.၃၀-ရက္ေန႔ ေက်ာက္နီေမာ္ ပဋိပကၡအတြက္ ၃၀-ရက္ေန႔ည BBC အႀကီးတမ္းသတင္းေထာက္ ဦးကိုကိုေအာင္က Interview လုပ္တာၾကားလိုက္ရတယ္။ ကမန္ေခါင္းေဆာင္ "အုလမာ သာသနာ့ပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္တင္"ဆိုတဲ့လူဟာ အင္တာဗ်ဴးမွာ ဗမာစကားကို ကုလားလိုေျပာေနတယ္။ အမွန္က ကမန္ဆိုတာ ကုလားစကားတစ္ခြန္းမွ တတ္တဲ့လူေတြမဟုတ္ဘူး။ ရခိုင္စကားကို ရခိုင္ေတြေျပာသလိုပဲ ပီပီသသေျပာေနၾကတဲ့လူေတြ၊ သူတို႔ ဗမာစကားေျပာရင္လည့္ ရခိုင္ေတြ၀ဲသလိုပဲ၀ဲၾကတယ္။ ခုေတာ့ ကမန္ေခါင္းေဆာင္ "ဦးေမာင္ေမာင္တင္"ဟာ ကုလားသံနဲ႔ေျပာေနေတာ့ ေသခ်ာတာေပါ့ ကမန္၀င္ေပါက္က ၀င္ေနတဲ့ ကုလားတစ္ေယာက္ေပါ့။

ခိုင္ထူး (ARG-222)
ရခိုင္မ်ိဳးေစာင့္အုပ္စု
ဂ်ပန္_________________________________________________________________သမုိင္းထဲက ေန႔စဲြမ်ား၊ အပုိင္း(၁)
----------------------------RSV

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသုိ႔ ဘဂၤလီမ်ား၀င္ေရာက္မႈမ်ားရွိေနသည္ကုိ ကာကြယ္ရန္အတြက္ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၈၄ ခု ႏွစ္အတြင္းက လည္းႏုိင္ငံေတာ္သုိ႔တင္ျပထားခဲ့သည္မ်ားကုိေတြ႕ရွိရပါသည္။ ယင္းသုိ႔တင္ျပခဲ့ရာတြင္ ဦးထြန္းျမ ဦး၏ အစီရင္ခံစာမွာသက္ေသ သာဓက တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔ဆုိရပါလ်င္ အဆုိပါတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ မည္မွ်ထိ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းသည္ကုိ ပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ တင္ျပေပးလုိက္ပါသည္။
----------------------------------
ရခုိင္ျပည္နယ္တရားသူၾကီးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ ဦးထြန္းျမဦး၏ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳး မ်ား ခုိး၀င္ လႊမ္းမုိးမႈအႏၱရာယ္မွ တားဆီးကာကြယ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ တင္ျပခ်က္။
----------------------------------- ---------------- အပုိင္း(၁)
၁၉၈၄ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ( ၁၅) ရက္ေန႔တြင္ တင္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နိဒါန္း အပုိင္းတြင္ေရးသားထားခ်က္မ်ားမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အ ေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္က ပင္၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ေနထုိင္လာၾကသည္ကုိ သမုိင္းအေထာက္ အထားအရ ေပၚလြင္ေနပါသည္။ ႏုိင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၀င္ေရာက္လာစဥ္က စီးပြားရွာေဖြရန္ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ရရွိေရးကုိ ရည္ရြယ္၀င္လာရာမွ တဆင့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အေပၚ စီးပြားေရးအရ ၄င္း၊ လူမႈေရးအရ၄င္း၊ လူဦးေရအရ၄င္း၊ လႊမ္းမုိး ခ်ယ္လွယ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ႏုိင္ငံ၏အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ဆုိင္မႈကုိပါ ထိပါးလာႏုိင္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အစဥ္အစဥ္ျဖင့္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ဤအႏၱရာယ္သည္ အမ်ိဳးသား ေရး တြက္ အႏၱရာ္ယအထိျဖစ္လာႏုိင္သည့္အတြက္ တားဆီးကာကြယ္ရန္လုိအပ္လာသျဖင့္ ဤစာတမ္းကုိ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤစာတမ္းတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္က ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသားဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈ အေျခအေနႏွင့္ ယင္းတုိ႔အား တီးဆီးကာကြယ္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားကုိ လက္လွမ္းမွီသေဘာက္ ေလ့လာဆန္းစစ္ ၿပီး တင္ျပခ်က္မ်ားပါသကဲ့သုိ႔ သုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိပါ တင္ျပထားပါသည္။
ဟုနိဒါန္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရပါသည္။
-----------------------------
အဆုိပါတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ အစီရင္ခံစာကဲ့သုိ႔ေရးသားထားသည့္အတြက္ စာဖတ္သူမ်ားရွည္လ်ားစြာဖတ္ ေနရ မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ ျပန္လည္ေရးသားတင္ျပလုိက္ပါ။ (ျပန္ေရးသူ)
ရခုိင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၀င္ေရာက္လာမႈအေျခအေန
----------------------------------------
(၁)ကုန္သြယ္မႈကုိအေၾကာင္းျပဳၿပီးေရာက္ရွိလာျခင္း။
(၂) ကမန္ေခၚ(ေလးသူရဲ)အျဖစ္ေရာက္ရွိလာျခင္း၊
(၃)သု႔ံပန္းအျဖစ္ဖမ္းဆီးယူလာသူမ်ားႏွင့္ေပၚတူဂီမ်ားကဆက္သ သည့္ ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ေရာက္ရွိလာျခင္း မ်ားျဖစ္သည္။
(၁)ကုန္သြယ္မႈကုိအေၾကာင္းျပဳၿပီးေရာက္ရွိလာျခင္း။
---------------------------------------------ယင္းသုိ႔ေရာက္ရွိလာသူမ်ားမွာ အာရပ္ႏွင့္ ပထန္းကုန္သည္မ်ား ျဖစ္ၿပီး (၈)ရာစုခန္႔ကပင္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးကုိလုပ္ခဲ့ဲၾကသည္။ ဘဂၤလားေတာင္ဘက္ပိုင္းရွိနယ္ေျမ မ်ားသုိ႔ လာေရာက္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ရာမွ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းတြင္ ေလွပ်က္၍ ရခုိင္ဘုရင္ထံ အသနားခံခဲ့ၾက သည္။
ယင္းအတြက္ေနထုိင္ခြင့္ရခဲ့ၿပီးသံတြဲႏွင့္ ရမ္းၿဗဲတုိ႔တြင္ေနထုိင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ သူတုိ႔သည္ အာရပ္ႏွင့္ပထန္း မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားျဖစ္ၿပီး မဟာေမဒင္ဘာသာ၀င္မ်ားလည္းျဖစ္သည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သမုိင္း စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါကဲ့သုိ႔ေရးသားထားသည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပသည္။
ေလွျပန္မထြက္ႏုိင္သျဖင့္ ေနထုိင္ခြင့္ေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္းသိရသည္။ ယင္းတုိ႔မွာ ပထန္း လူမ်ိဳး မ်ားသာ ျဖစ္ ၿပီး ဘဂၤလီမ်ားမဟုတ္ သကဲ့သုိ႔ ကမန္လည္းမဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ကမန္မ်ားေရာက္ရွိလာျခင္း
--------------------------- ခရစ္သကၠရာဇ္ ေအဒီ ၁၆၆၀ -၆၁ တြင္ မဂုိန္းတြင္းအေရးေတာ္ပုံေၾကာင့္ ဘဂၤလား ဘုရင္ခံျဖစ္ေသာ္ ရွားရုဂ်ာ သည္ သူ၏ညီ တုိက္ခိုက္ျခင္းကုိ ခံရသျဖင့္ ရခုိင္ဘုရင္ စႏၵသုဓမၼာထံခုိလႈံလာခဲ့ ရာ ခုိလႈံခြင့္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ကုလားစုတ္၊ကုလားညာဥ္ျဖင့္ ဘုရင္ကုိ ပုန္ကန္ရာ သုတ္သင္သတ္ျဖတ္ခဲ့သျဖင့္ ေနာက္ လုိက္ေနာက္ပါမ်ားႏွင့္ေဆြမ်ိဳးမ်ားသည္ ရခုိင္ဘုရင္ထံတြင္ ျပန္လည္ အမႈထမ္းခဲ့ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ေလးသည္ေတာ္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ခန္႔ျပန္လည္ေသာင္းက်န္းခဲ့ၿပီး ရခုိင္ဘုရင္ စႏၵ၀ိဇယ လက္ထက္တြင္ ျပန္လည္ႏွိမ္နင္းျခင္းခံရသျဖင့္ ျပည္မသုိ႔ထြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ဘုရားထံတြင္အသနား ခံ ခစားခဲ့သူမ်ားလည္းရွိခဲ့သည္။ ကမန္ဆုိသည္မွာ ပါရွင္ဘာသာျဖင့္ ကမန္ဟုေခၚတြင္လာျခင္းျဖစ္သည္။
သူတုိ႔သည္ ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္မတူေသာ အ၀တ္အစားမ်ားကုိ ၀တ္ဆင္ၾကေလ့ရွိသည္ဟုလည္းေရးသားထားပါ သည္။
သု႔႔ံပန္းအျဖစ္ ဖမ္းဆီးယူလာသူမ်ားႏွင့္ ေပၚတူဂီတုိ႔က ဆက္သေသာ ကၽြန္မ်ားေရာက္ရွိလာျခင္း
---------------------------------- ရခုိင္ဘုရင္းမ်ားသည္ ဒါကာႏွင့္စစ္တေကာင္းကုိ ပုိင္ဆုိင္ခဲ့ခ်ိန္တြင္ မဟာေမ ဒင္ ဘာသာ၀င္မ်ားအား ေက်းကၽြန္မ်ားအျဖစ္ဖမ္းဆီးကာ ရခုိင္သုိ႔ ပုိ႔ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ေပၚတူဂီတုိ႔သည္ ယင္းတုိ႔၏ဌာနခ်ဳပ္ကုိ ဒီဂၤါတြင္ အေျခခ်ၿပီး ရခုိင္ဘုရင္ လက္ေအာက္တြင္ေနထုိင္ခဲ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္ တစ္ ႏွစ္လ်င္ လူေပါင္း ၄၀၀ ထက္မနည္းကုိ ဖမ္းဆီးျပီး ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ ဆက္သခဲ့သည္။ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။
အပတ္စဥ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
 


Post a Comment

Blogger Disqus

Comment ေပးရန္ ညာဘက္ေထာင့္မွ Blogger or Facebook or Disqus ကုိႏွိပ္ပါ။

Voted This Post

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...