ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ား အစိုးရလုပ္ဖို႕ အသင့္ျဖစ္ၾကၿပီလား (ေမာင္၀ံသ)

ယခုအပတ္ထုတ္ ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္ပါ ေမာင္၀ံသ ေျပာခ်င္လြန္းလို႕ေဆာင္းပါး။


သည္ေဆာင္းပါးရဲ႕ အရင္းခံ
သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခြင့္ရခဲ့တဲ့ ေဘဂ်င္းအေျခစိုက္  အေရွေတာင္အာရွ သတင္းေထာက္ Hannah Beech ကို Times မဂဇင္းက ျပန္လည္ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ထားတဲ့ ေဆာင္းပါး ဇန္န၀ါရီလထဲမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ အင္မတန္ စိတ္၀င္စားေကာင္းတဲ့ သုံးသပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးမို႕လို႕ ႏိုင္ငံေရး စိတ္၀င္စားသူေတြ မလြတ္တမ္း ရွာေဖြ ဖတ္ရႈသင့္ပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ တခ်ိဳ႕မွာလဲ ျမန္မာျပန္ေဖာ္ျပခဲ့ၾကၿပီးပါၿပီ။
    ယခု ကြၽန္ေတာ့္ေဆာင္းပါးဟာ ဟန္နား ဘိခ်္ရဲ႕ အေျဖထဲက တစ္ပိုဒ္ကို ဖတ္မိရာက အေတြးနယ္ခ်ဲ႕မိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ဘယ္လို ေျပာထားလဲဆိုရင္ ]]တကယ္လို႕  NLD သာ  အစိုးရအဖြဲ႕ထဲ ေရာက္သြားၿပီဆိုရင္ သူတို႕မွာ အဲဒီအစိုးရအလုပ္ကို လုပ္ႏိုင္မယ့္ လူအင္အား ရွိမွာလား၊ ကြၽန္မေတာ့ သိပ္မထင္မိပါဘူး}}တဲ့ဗ်ာ။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ရွာေဖြ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါေတာ့။

ႏိုင္ငံေရးသမားနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြ႕အႀကံဳ
    အဲဒီအစကို အေျခခံၿပီး ကြၽန္ေတာ္ ဆက္ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံဟာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီကြၽန္ဘ၀မွာ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္ေနခဲ့ရတယ္။ ၁၈၂၄နဲ႕ ၁၈၅၂မွာ ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္း တစ္ျခမ္းလုံးပါသြားၿပီး ၁၈၈၅မွာ တစ္ျပည္လုံး ကြၽန္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၂၃ခုႏွစ္ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပၚလာေတာ့မွ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္လို႕ေခၚတဲ့ လူထုမဲဆႏၵေပးၿပီး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ စနစ္ကို စတင္မိတ္ဆက္ရတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို အၿပီး သိမ္းၿပီးခ်ိန္ကစလို႕  အိႏၵိယျပည္ရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခု အျဖစ္ သြတ္သြင္းထားရာက ၁၉၃၇ခုႏွစ္က်မွ သီးျခားႏိုင္ငံအျဖစ္ခြဲၿပီး ဘုရင္ခံတစ္ေယာက္ကို ဦးစီး အုပ္ခ်ဳပ္ေစခဲ့တယ္။  အုပ္ခ်ဳပ္ပုံစနစ္က ဟုမ္းမရူးေခၚ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဆင့္ထက္ တစ္ဆင့္နိမ့္ေသးတဲ့ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုံစံျဖစ္တယ္။ ေဒါက္တာဘေမာ္တို႕ ဦးပုတို႕ ဂဠုန္ဦးေစာတို႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာ အဲဒီ ၉၁ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပုံစံထဲမွာပဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။အဲဒီအတိုင္း စခန္းသြားေနရာက ေနၿပီး ဒုတိယကဘာစစ္ျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္၀င္လာကာ ႏိုင္ငံေရး ခ်ိန္လွ်ာေတြေျပာင္းၿပီး ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့  သခင္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕ ေခတ္ျဖစ္လာတယ္။ သည္လိုနဲ႕ ၁၉၄၈ မွာ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့ံပါတယ္။
  လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ျပည္သူ ေတြေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းတဲ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီနဲ႕ ပါလီမန္အစိုးရေပၚလာတယ္။ ပါလီမန္    ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စတင္က်င့္သုံးခြင့္ရခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦး အစိုးရအာဏာရလာသူေတြဟာ တို႕ဗမာအစည္းအရုံး၀င္ သခင္ေတြအမ်ားစုျဖစ္တယ္။ သူတို႕ဟာ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ဆန္႕က်င္ေရး ရဲရဲေတာက္ ႏိုင္ငံေရးလွဴပ္ရွားမႈအေတြ႕အႀကံဳေတြရွိခဲ့ဖူးတယ္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေခတ္ ၁၉၄၃ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္ေန႕မွာ ဂ်ပန္ စစ္တပ္က ဖြဲ႕စည္းေပးတဲ့ ရုပ္ေသးအစိုးရအဖြဲ႕မွာ ဆင္းရဲသား (ဓားမပါတီ)က ေဒါက္တာဘေမာ္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမား ၀ါရင့္ႀကီးေတြနဲ႕ ပူးတြဲပါ၀င္ခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ႏု၊ သခင္သန္းထြန္း စသူေတြဟာ ဂ်ပန္ေခတ္အစိုးရမွာ ၀န္ႀကီးေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အစိုးရ အာဏာရအဖြဲ႕အစည္းကို တို႕ဗမာ ဆင္းရဲသား အစည္းအရုံးႀကီးလို႕ ေခၚတြင္ေစၿပီး အဆင့္ဆင့္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူးေတြ၊ ရဲအဖြဲ႕ရာထူးေတြမွာ ဓားမေတြနဲ႕ သခင္ေတြ အာဏာခြဲေ၀ယူခဲ့ၾကဖူးတယ္။ သို႕ေသာ္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို ျပန္ေတာ္လွန္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဓားမေတြမပါေတာ့ဘဲ သခင္ေတြနဲ႕ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ေတြပဲ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ သည္လိုနဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး အဂၤလိပ္ျပန္၀င္လာေတာ့ ပထမဆုံး သူတို႕ အလိုေတာ္ရိ ႏိုင္ငံေရးလက္ေဟာင္းႀကီးေတြနဲ႕ အစိုးရဖြဲ႕ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းေသးတယ္။ ေနာက္ဆုံး ဘယ္လိုမွ မဟန္ေတာ့မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္တဲံ ဖဆပလအဖြဲ႕ႀကီးကို အာဏာေခၚေပးရပါတယ္။ သည္ေတာ့ သခင္ေတြနဲ႕ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားေဟာင္းေတြဟာ အစိုးရ အာဏာ ရၾကျပန္တယ္။ အဲဒီကေန လြတ္လပ္ေရးရေတာ့လည္း သည္လူေတြထဲက အမ်ားစုပဲ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ေတြ ျဖစ္လာၾကတာပါပဲ။  သူတို႕ထဲက အမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားေကာင္းေတြ ျဖစ္ရုံမက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေျမာ္အျမင္ရွိသူေတြလည္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သူတို႕သက္တမ္းအတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ဗေလာင္ဆူေနတဲ့ၾကားက ျမန္မာျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့ပုံကို ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ အထိအနာဆုံးကေတာ့ ဖဆပလႀကီး ႏွစ္ျခမ္းကြဲၿပီး ငါးၾကင္းသားကို ေျမေခြးက အပိုင္စီးခံလိုက္ရျခင္းပါပဲ။

ႏွစ္ငါးဆယ္နီးပါး စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
    ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ ၁၄ ႏွစ္ပဲ သက္တမ္းရွည္လိုက္တယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈေၾကာင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားခဲ့ရတယ္။ အဲဒီ ၁၉၆၂က စၿပီး နာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႕ စစ္အစိုးရေတြရဲ႕ အမိန္႕ေပးစနစ္နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာ ေနလာခဲ့ရတာ ႏွစ္ငါးဆယ္နီးပါးၾကာခဲ့ပါသဗ်ာ။ အခု   ၂၀၁၁ခု မတ္လက စၿပီး ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာတဲ့ အစိုးရသည္ပင္လွ်င္ ယခင္အစိုးရရဲ႕ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ အမ်ားစု ယူနီေဖာင္းခြၽတ္၊ ပုဆိုး၀တ္၊ ေခါင္းေပါင္းထားၾကတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားကို ျငင္းလို႕မရေသးဘူးဗ်။ 
    အဲဒီစစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ေအာက္ေနခဲ့ရတဲ့ကာလ အတြင္း ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈစတဲ့ နယ္ပယ္ေတြ ဖြံ႕ျဖဳိးတိုးတက္ခဲ့သလား၊ ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းခဲ့သလားဆိုတာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ စစ္တမ္းထုတ္မျပလိုေတာ့ ဘူးဗ်။ မ်ားစြာေသာ ျပည္သူထူထုအားလုံးလိုလို ကိုယ္တိုင္ႀကံဳေတြ႕ ခံစားခဲ့ၾကရၿပီး ျဖစ္တဲ့အျပင္  ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာ သုံးသပ္သူ ပညာရွင္ မ်ားက ရႈေထာင့္မ်ဳိးစုံကၾကည့္ျပီး ေျပာဆို ေရးသားတင္ျပခဲ့ၾကျပီျဖစ္လို႕ ကြၽန္ေတာ္က စကားတန္ရွည္ၿပီး ၀ိတၳာရ ခ်ဲ႕ေနစရာ မလိုေတာ့ ဘူးထင္တယ္ဗ်။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိုင္တြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိၾကၿပီလား
    ဒီေဆာင္းပါးမွာ ကြၽန္ေတာ္ ေဆြးေႏြးခ်င္တာက အခုလို ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူေတြက ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို အမွန္ တကယ္ ပိုင္စုိးတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ ရွင္သန္လာဖို႕ အားယူ ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ တပ္ဦးေနရာမွာ ရွိေနၾကတဲ့ အဆင့္ဆင့္ ေသာ ျပည္သူ႕ေခါင္းေဆာင္ လူထုေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အေရးအရာမ်ားကို ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္စြာ စီမံခန္႕ခြဲႏုိင္တဲ့ (တစ္နည္း) ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ပါးနပ္လိမ္မာစြာ ကိုင္တြယ္ သုံးစြဲႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနၾကျပီလား။ ဒါမွမဟုတ္ မရွိေသးဘူးလားဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာပဲ ျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒီကေန႕ အတုိက္အခံလို႕ ေခၚေ၀ၚ သုံးႏႈန္းျခင္းခံေနၾကရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာရဲ႕ အဓိက မ႑ိဳင္ၾကီး သုံးရပ္ျဖစ္တဲ့ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕တရားစီရင္ေရးယႏၱရားေတြကို ေစစားေမာင္းႏွင္ရမယ့္ ေနရာမ်ားကို ေရာက္လာၾကတဲ့အခါ ႏုိင္ငံေတာ္အက်ဳိးစီးပြားဆိုတဲ့ ပန္းတိုင္ဆီသို႕ လမ္းေခ်ာ္တိမ္းေစာင္းျခင္းမရိွေစဘဲ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္စြမ္းရွိၾကၿပီလား၊ အဲဒီလို အရည္အခ်င္းေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထားဖိ္ု႕ေကာ ေလ့က်င့္ ျပင္ဆင္ထားၾကရဲ႕လား ဆိုတဲ့ေမးခြန္းဟာ ဒီကေန႕ အင္မတန္ အေရးၾကီးတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ လာျပီလို႕ ကြၽန္ေတာ္ ယူဆတယ္ဗ်။

ကမၻာပ်က္ခါနီး လူလာျဖစ္ရသလို
    ကြၽန္ေတာ္ ဒီကိစကို စဥ္းစားျဖစ္ခဲ့တာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းက ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေလာက္ ႏိုင္ငံေရးကို အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုထဲက အပိုင္စီးထားတာခံခဲ့ရတဲ့အေျခအေနမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကရတဲ့အရပ္သား အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ သုံးရပ္ဆိုတဲ့ ကိစဟာ ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ခဲ့ဖူးတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ ထဲက လို ]]ကမၻာပ်က္ခါနီးမွ ေယာင္တီးေယာင္န လူလာျဖစ္ရသူကဲ့သို႕}} ဆိုသလို  ျဖစ္ေနေလာက္တယ္လို႕ ေတြးေတာခဲ့မိျခင္းျဖစ္တယ္ဗ်။ ႏွစ္ေပါင္းငါး ဆယ္ေက်ာ္ ႏုိင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥေတြကို စစ္ဗိုလ္ေတြကပဲ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့တာဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႕ အရပ္သား ေတြဟာ စစ္တုရင္ခုံေပၚက အရုပ္ေတြလို စစ္ဗိုလ္ေတြ ေရႊ႕တဲ့ ေနရာမွာပဲမလႈပ္ မရွားေနတတ္တဲ့အေလ့အထက အရိုးစြဲေနခဲ့ျပီဗ်။ စစ္အစိုးရေခတ္ ကနဦးပိုင္းမွာ အရပ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာရွင္ေတြ၊ ဥပေဒျပဳေရး ပညာရွင္ေတြ၊ တရားစီရင္ေရးပညာရွင္၊ ပညာေရးသမား ပညာရွင္ေတြကို အထိုက္အေလ်ာက္ ေနရာေပးခဲ့ေသးေပမယ့္ စစ္အစိုးရသက္တမ္းရင့္ေညာင္းလာတာနဲ႕ အမွ် နယ္ပယ္က႑ အားလုံးရဲ႕ ထိပ္ဆုံးက ေနရာေတြကို မိုးက်ေရႊကိုယ္ စစ္ဗိုလ္ ေတြကခ်ည္း သိမ္းပိုက္လာခဲ့ၾကတာမို႕ အဲဒီပညာရွင္ေတြဟာလည္း ႏုိင္ငံျခားထြက္သူေတြ ထြက္၊ မထြက္ဘဲ ျပည္တြင္းမွာ ေပေတျပီး ေနသူေတြဟာလည္း သံေခ်းတက္အသြားတုံး }ဓားမတုံး}ေတြ ျဖစ္ကုန္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ အဲဒီေခတ္မွာ လူေျပာမ်ားတဲ့ ေနနည္းထိုင္နည္းေတြေတာင္ေပၚခဲ့ေသးတာ မွတ္မိၾကဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ]]ေခၚရင္သြား၊ ခိုင္းတာလုပ္၊ ခံမေျပာနဲ႕}}ဆိုတဲ့ ]ခသုံးလုံး}နဲ႕ ]]မလုပ္၊ မရႈပ္၊ မျပဳတ္}}ဆိုတဲ့ ]မသုံးလုံး} တဲ့ဗ်။

အတိုက္အခံဆိုတာ ေနာက္တက္မယ့္ အစိုးရေလာင္း
    အခု ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ (opposition leader)၊  NLD ကို အတိုက္ခံပါတီ (main opposition party)လို႕ ႏုိင္ငံျခားက စာနယ္ဇင္း ေတြမွာ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲေနၾကေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႕ဆီက အတိုက္အခံ ဆိုတာဟာ အေနာက္ကမၻာဆီက အတိုက္အခံဆိုတာနဲ႕ မတူဘူး ဆိုတာကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေလ့လာထားသူေတြ သိၾကတယ္ဗ်။ သူတို႕ဆီမွာ က အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ ေနာင္က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခုခုမွာ အႏုိင္ရျပီး သမၼတ သို႕မဟုတ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့သူ၊ အတိုက္အခံပါတီဆိုတာလည္း အာဏာရပါတီ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ပါတီ ျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္၊ အတိုက္အခံပါတီေတြဟာ ကိုယ္အာဏာရေနခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာကို ကိုင္တြယ္ သုံးစြဲ စီမံခန္႕ခြဲ၊ ကိုယ္ အတုိက္အခံ ဘ၀ က်ေရာက္သြားေတာ့လည္း ကိုယ္အာဏာျပန္ရလာမယ့္အခ်ိန္ အတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းျပီး အာဏာသုံးရပ္ကိုင္တြယ္သုံးစြဲမႈဆိုင္ရာ အေလ့ အက်င့္ေတြကို မျပတ္မလပ္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနၾက ရတာျဖစ္တယ္ဗ်။ ျဗိတိန္ႏုိင္ငံက အဓိကပါတီၾကီးႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေလဘာနဲ႕ ကြန္ဆာေဗးတစ္ တို႕ဆိုရင္ တစ္ပါတီက အာဏာရေနရင္ က်န္ပါတီ ကလည္း အစိုးရ ၀န္ၾကီးဌာနေတြအတိုင္း သူ႕႔ပါတီထဲမွာ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ ဖြဲ႕စည္းထားျပီး၊ တာ၀န္ခံေတြ ခန္႕အပ္ကာ အာဏာရပါတီက ၀န္ၾကီးေတြ လုပ္သလို ႏုိင္ငံ့အေရးအရာေတြကို shadow cabinet)အျဖစ္ ေလ့လာသုံးသပ္ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ေဖာ္စပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္ဗ်။ အင္အားႀကီးမားတဲ့ အတိုက္အခံပါတီေတြကို သူတို႕ဆီမွာ Would-be next government လို႕ေတာင္ မီဒီယာေတြက ဂုဏ္တင္ေရးသားထုတ္လႊင့္ ေလ့ရွိတယ္ဗ်။  အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ အတိုက္အခံပါတီဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရျပီး အာဏာရပါတီ ျပန္ျဖစ္ သြားတာနဲ႕ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာ စီမံခန္႕ခြဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အဆင္သင့္ လြယ္လင့္တကူ လႊဲေျပာင္းရယူ လုပ္ေဆာင္သြားရုံေပါ့ဗ်ာ။ (သည္ေနရာမွာ အလ်ဥ္းသင့္လို႕ ေျပာရရင္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ၿပီးေတာ့ အႏိုင္ရပါတီ NLD က ထုံးစံအတိုင္း ႏွစ္လအၾကာမွာ လႊတ္ေတာ္ေခၚေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုတယ္။ န၀တအစိုးရက ေခၚမေပးတဲ့အျပင္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲၿပီး  သည္အထိ သူတို႕ပဲ အာဏာႀကီးသုံးရပ္ကို ဆက္ယူထားမယ္လို႕ ေၾကညာတယ္။ သည္အခ်ိန္မွာ NLD ထဲက အစိတ္အပိုင္းတခ်ိဳ႕က စိတ္မရွည္ေတာ့ဘဲ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႕ဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကေတာ့ အားလုံး သိမ္းက်ဳံးဖမ္းၿပီး ေထာင္ ႏွစ္ ၂၀ ႏွစ္အစိတ္ေတြ ခ်ခံခဲ့ရသဗ်။ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲခဲ့တာကလည္း ကမၻာမွာ စံခ်ိန္တင္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ၾကာမွ ၿပီးဆုံးခဲ့တယ္ဗ်ာ။)

စားဖို႕ေတာင္ မစဥ္းစားေကာင္းတဲ့ အသီး
    အဲဒီကာလတစ္ေလွ်ာက္မွာေတာ့ အားလုံးသိၾကတဲ့ အတိုင္းပဲဗ်။ ႏွစ္ငါးဆယ္လုံးလုံး စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ သူတို႕နဲ႕ သေဘာထား ကြဲလြဲသူေတြကို အမႈန္႕ၾကိတ္မပစ္ရုံတမယ္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ဖိႏွိပ္ ဆက္ဆံခဲ့တာ မဟုတ္လားဗ်ာ။ ဒီေတာ့လည္း အဲဒီကာလအတြင္း စစ္အစိုးရေတြရဲ႕ အတိုက္အခံေတြဟာ တစ္ေန႕ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာသုံးရပ္ကို ကုိင္တြယ္ သုံးစြဲရမယ့္ သူမ်ားအျဖစ္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုရႈျမင္ျပီး ေလ့လာ ျဖည့္ဆည္းဖို႕ေ၀းစြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေတြ ဘယ္အခ်ိန္လာေခၚမွာလဲ ဆိုတာကိုပဲ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ ေတြးပူေနရျပီး စစ္အစိုးရနဲ႕ ]ေျပးတမ္း ေျပးတမ္း} (လိုက္တမ္း ေျပးတမ္းမဟုတ္) ကစားေနခဲ့ၾကရတာခ်ည္း ျဖစ္တယ္ဗ်။ ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ အဲသလို စိုးထိတ္ရင္ဖိုဘ၀မွာ ေနလာ ခဲ့ၾကရေတာ့ လည္း ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာသုံးရပ္ဆိုတာ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ရဲ႕ အတိုက္အခံမ်ားအတြက္ ]စားခ်င္ပါတယ္လို႕ေတာင္ မစဥ္းစား ေကာင္းတဲ့ အသီး} လို ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။

ခုေတာ့ အလားအလာေတြရွိေနပါၿပီ
    အခုေတာ့ အေျခအေနေတြက ေျပာင္းလဲစျပဳေနျပီ ျဖစ္ တယ္ဗ်။ တကယ္လို႕ မေမွ်ာ္လင့္အပ္တဲ့ မုန္တိုင္းတစ္ခုမတိုက္ဘဲ ဒီအတုိင္း ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံ ေရွ႕ကို မွန္မွန္ဆက္သြားႏုိင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ သိပ္မေ၀း တဲ့တစ္ေန႕မွာ ျမန္မာ အတိုက္အခံေတြဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာသုံးရပ္ ကို ကိုယ္တိုင္ ကိုင္တြယ္ စီမံခန္႕ခြဲႏိုင္ေတာ့မယ့္ အလားအလာမ်ားကို ျမင္ေတြ႕ေနရတယ္ဗ်။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ကိုယ္ဘာလုပ္ၾကရမယ္ဆိုတာကို အဆင့္ဆင့္ေသာ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ သိေနၾကလိမ့္မယ္ လို႕ ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ ယုံၾကည္တယ္ဗ်ာ။

အေမရိကန္မွာ ေတြးခဲ့မိတာေလးေတြ
    ကြၽန္ေတာ္ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ က ဖဲလိုးရွစ္ အစီအစဥ္တစ္ခုနဲ႕ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကို ေရာက္တုန္း ေတြးမိတဲ့ အေတြးတစ္ခုအေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္တယ္ဗ်။ ကြၽန္ေတာ့္ ေလ့လာေရးအစီအစဥ္အရ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ စာၾကည့္တိုက္မွာ အသင္း၀င္ထားရၿပီး တစ္ပတ္မွာ ႏွစ္ရက္ေလာက္ စာသြားသြား ဖတ္ရတယ္။ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ ရယ္၊ ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တိုက္ရယ္၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရယ္ သုံးပြင့္ဆိုင္  လမ္းေလွ်ာက္သြားလို႕ ရတဲ့ အကြာအေ၀းမွာ တည္ရွိေနတဲ့ အေနအထားကို ၾကည့္ျပီး ကြၽန္ေတာ္ သိပ္သေဘာက်ခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ  ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တိုက္မွာ အသိ ပညာ ဗဟုသုတေတြ ေလ့လာ ဆည္းပူး၊ ျပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကို သြားျပီး ဥပေဒေတြ ျပဳၾက၊ အဲဒီ ဥပေဒမ်ားနဲ႕အညီ မတိမ္းမေစာင္း တရား စီရင္ၾကဖို႕ အဆင့္ဆင့္ေသာ တရားရုံးမ်ားကို  လႊတ္ေတာ္ကပဲ ခန္႕အပ္ထားတဲ့ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူၾကီးေတြက ထိန္းေက်ာင္းေပးၾက။ ဒီလိုနဲ႕ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံဟာ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး၊ ကမၻာ့စစ္အင္အားအၾကီးဆုံး ႏုိင္ငံၾကီး အျဖစ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရးေခါင္း ေဆာင္မ်ားဟာလည္း အဲသလိုပဲ ပညာဗဟုသုတေတြ ၾကြယ္၀ၾက၊ ဥာဏ္ပညာအေျမာ္အျမင္ေတြ ၾကီးမားၾက၊ ႏုိင္ငံ့အက်ဳိးကုိ ဦးထိပ္ထား ျပီး ႏိုင္ငံ့ေရးရာေတြကို စုေပါင္း တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းၾကတဲ့အေျခ အေနကို ဘာေၾကာင့္ မေရာက္ႏုိင္ရမွာလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ႏုိင္ငံကမၻာ့ အလယ္မွာ ၀င့္ၾကြားထည္၀ါစြာ ရပ္တည္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားကို ရယူ ပိုင္ဆိုင္ႏုိင္မယ့္ အဲဒီတစ္ေန႕ကို ဘာေၾကာင့္ မေရာက္ႏုိင္ရမွာလဲဆိုတဲ့ အေတြးကို ေလးေလးနက္နက္ ေတြးမိခဲ့ေၾကာင္းပါဗ်ာ။

၂၀ ၀၁ ၂၀၁၃

maungwuntha@gmail.com