နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီ
(Foreign Policy) မဂၢဇင္းမွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြက္ ‘ကမၻာဆန္ဆန္ ေတြးေခၚသူ ၁၀၀’
100 Global Thinkers စာရင္းတြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔အား နံပါတ္ ၁ အျဖစ္ ပူးတြဲ
ေဖာ္ျပလိုက္သည္။
“ကမၻာ့ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ႏွစ္ေပါင္းတာရွည္ တည္ရွိခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မဟာမိတ္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလြန္နည္းခဲ့သည့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး၏ ေအာက္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စတင္လာခဲ့သည္” ဟု FP မဂၢဇင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည္။
စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏွစ္ ၂၀ ခန္႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရသည့္ အတိုက္အခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ေရြးေကာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦး ျဖစ္လာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္မွာလည္း ၂၀၁၁ ခုတြင္ သမၼတရာထူး ရလာၿပီးေနာက္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ပိတ္ပင္မႈမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ၿပီး စီးပြားေရးတံခါးမ်ား ဖြင့္ေပးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုမဂၢဇင္းက ဆက္လက္ ေရးသားထားရာတြင္ “အေျပာအဆို ညင္သာ သိမ္ေမြ႔သူ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖြယ ္ မရွိဟု
ထင္ျမင္ခဲ့ရေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရး၏ စိတ္ရွႈပ္ဖြယ္ေကာင္းသည့္
လက္ေတြ႕အေျခအေနမ်ားကုိ လက္ခံ ပုိက္ေထြးကာ [ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္]
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ရုန္းကန္ၾကိဳးစား အားထုတ္မွႈမွာ မျပီးစီးေသးေၾကာင္းကိုလည္း
ေထာက္ျပခဲ့ျပီး ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွႈမ်ား အေနျဖင့္
လွ်င္ျမန္လြန္းေနေၾကာင္းႏွင ့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေဒသမ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္မွႈမ်ား အရွိန္ျမင့္တက္ေနေၾကာင္းကုိ လည္း
သူက သတိေပးခဲ့ေသးသည္။ မည္သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္
စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းတို႔ အေနျဖင့္ ေရတိုသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကုိ
လက္ခံၾကိဳဆိုလိုမွႈႏွင့္ မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္အထိ ကမၻာေပၚတြင္ အထီးက်န္ဆံုး
ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ေရရွည္ရည္ရြယ္ခ်က္
ျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကုိ ျမွင့္တင္အားေပးေနမွႈတို႔မွ ာ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳစရာ ျဖစ္သည္” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးထားသည္။
ထိုသို႔ ကမၻာၾကည့္ၾကည့္ျမင္သည့္ ၂၀၁၂ ၏ ‘ကမၻာဆန္ဆန္ ေတြးေခၚသူ ၁၀၀’ ထဲတြင္ ကလင္တန္ စံုတြဲႏွင့္ လက္ရွိသမၼတ အိုဘားမား၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾ ကီးေဟာင္း
ကြန္ဒိုလီဇာရိြဳက္၊ ဂ်ာမဏီ အဓိပတိ အန္ဂ်ီလာ မာကဲ၊ သူေဌးၾကီး ေဂ်ာ့
ဆိုးေရာ့စ္၊ IMF စီမံ ဒါရိုက္တာ ခရစၥတင္း လာဂါဒ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔
လာေရာက္ဖူးသည့္ တူရကီ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အာမဒ္ ဒါဗူတိုဂလူ တို႔ကိုလည္း
ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္။
‘ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီ’ FT မဂၢဇင္းကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး သံုးလတၾကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ့ရာမွ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္လတၾကိမ္ ထုတ္ေဝလာခဲ့သည္။ ေရးသားခ်က္မ်ားမွာ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ အိုင္ဒီယာမ်ား ျဖစ္သည္။ ‘ကမၻာမႈျပဳျခင္း အညႊန္း’ ႏွင့္ ‘က်ရံႈးႏုိင္ငံမ်ား အညႊန္း’ တို႔ကိုလည္း ႏွစ္စဥ္ထုတ္ေဝသည္။
“ကမၻာ့ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ႏွစ္ေပါင္းတာရွည္ တည္ရွိခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မဟာမိတ္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလြန္နည္းခဲ့သည့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး၏ ေအာက္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စတင္လာခဲ့သည္” ဟု FP မဂၢဇင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည္။
စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏွစ္ ၂၀ ခန္႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရသည့္ အတိုက္အခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ေရြးေကာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦး ျဖစ္လာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္မွာလည္း ၂၀၁၁ ခုတြင္ သမၼတရာထူး ရလာၿပီးေနာက္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ပိတ္ပင္မႈမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ၿပီး စီးပြားေရးတံခါးမ်ား ဖြင့္ေပးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုမဂၢဇင္းက ဆက္လက္ ေရးသားထားရာတြင္ “အေျပာအဆို ညင္သာ သိမ္ေမြ႔သူ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖြယ
ထိုသို႔ ကမၻာၾကည့္ၾကည့္ျမင္သည့္ ၂၀၁၂ ၏ ‘ကမၻာဆန္ဆန္ ေတြးေခၚသူ ၁၀၀’ ထဲတြင္ ကလင္တန္ စံုတြဲႏွင့္ လက္ရွိသမၼတ အိုဘားမား၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾ
‘ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီ’ FT မဂၢဇင္းကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး သံုးလတၾကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ့ရာမွ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္လတၾကိမ္ ထုတ္ေဝလာခဲ့သည္။ ေရးသားခ်က္မ်ားမွာ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ အိုင္ဒီယာမ်ား ျဖစ္သည္။ ‘ကမၻာမႈျပဳျခင္း အညႊန္း’ ႏွင့္ ‘က်ရံႈးႏုိင္ငံမ်ား အညႊန္း’ တို႔ကိုလည္း ႏွစ္စဥ္ထုတ္ေဝသည္။
မဇၩိမသတင္းဌာန
Post a Comment
Blogger Facebook DisqusComment ေပးရန္ ညာဘက္ေထာင့္မွ Blogger or Facebook or Disqus ကုိႏွိပ္ပါ။